Ειδική βελτίωση φυτών

Ειδική βελτίωση φυτών

Συγγραφέας: Παντούσης Ι. Καλτσίκης
ISBN: 9607306090
Σελίδες: 400
Σχήμα: 17 Χ 24
Εξώφυλλο: Μαλακό
Έτος έκδοσης: 1992

Μέθοδοι βελτίωσης και ανάλυση βασικών οικονομικών χαρακτηριστικών έξι αντιπροσωπευτικών ειδών φυτών: κριθάρι, ζαχαρότευτλα, βαμβάκι, πατάτα, σιτάρι, καλαμπόκι.

Περιεχόμενα:

Η ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΟΥ ΣΙΤΑΡΙΟΥ
1. Οικονομική σημασία 11
2. Καταγωγή και ταξινόμηση 12
3. Τα χρωμοσώματα και η γενετική του σιταριού 15
4. Γενετική παραλλακτικότητα 17
5. Τα χειμωνιάτικα και τα ανοιξιάτικα σιτάρια 17
6. ’νθηση και επικονίαση 19
7. Μέθοδοι βελτίωσης σιταριού 20
8. 1 Τα υβρίδια του σιταριού 20
8. 1. 1 Οι αρρενοστείρες σειρές 22
8. 1. 2 Οι επανορθωτικές σειρές (Σειρές R) 23
8. 1. 3 Η σποροπαραγωγή του υβριδίου. 25
8. 2 Μεταλλάξεις 28
9. Οι αντικειμενικοί σκοποί της βελτίωσης του σιταριού 29
9. 1 Η απόδοση 29
9. 1. 1 Τα συστατικά της απόδοσης 31
9. 1. 2 Προσδιορισμός της δυνατότητας απόδοσης 33
9. 1. 3 Ο συντελεστής κληρονομικότητας 36
9. 1. 4 Επίδραση των συστατικών της απόδοσης 36
9. 1. 5 Η χρήση των συστατικών της απόδοσης στην επιλογή 38
9. 1. 6 Η γενετική των συστατικών απόδοσης 39
9. 1. 7 Η επίδραση του ριζικού συστήματος 41
9. 1. 8 Η επίδραση του υπέργειου τμήματος 42
9. 1. 9 Σύνθεση 46
9. 2 Πρωιμότητα 48
9. 3 Ικανότητα διατήρησης 49
9. 3. 1 Ανθεκτικότητα στο πλάγιασμα 50
9. 3. 2 Ανθεκτικότητα στο τίναγμα του σπόρου 55
9. 4 Ανθεκτικότητα στο κρύο 56
9. 5 Ανθεκτικότητα στην ξηρασία 58
9. 5. 1 Τα είδη της ανθεκτικότητας 58
9. 5. 2 Κριτήρια επιλογής 61
9. 6 Ανθεκτικότητα στο αργίλιο 63
9. 7 Ανθεκτικότητα στις αρρώστιες 64
9. 7. 1 Σκωριάσεις 64
9. 7. 2 ’νθρακες και δαυλίτες 72
9. 7. 3 Ασθένειες του φυλλώματος 73
9. 7. 4 Συψηρριζίες 74
9. 7. 5 Ιώσεις 74
9. 8 Ανθεκτικότητα στα έντομα 75
9. 8. 1 Κηκιδόμυγα 75
9. 8. 2 Κηφήνας ο πυγμιαίος 76
9. 8. 3 Κριόκερως 76
9. 9 Ποιότητα 76
9. 9. 1 Αλεστική ποιότητα .......... 77
9. 9. 2 Η αρτοποιητική ικανότητα 83
9. 9. 3 Η ποιότητα των μαλακών εξαπλοειδών σιταριών 91
9. 9. 4 Η ποιότητα των σκληρών τετραπλοειδών σιταριών 91
9. 9. 5 Πρωτεΐνη 93
9. 9. 5. 1 Βιολογική αξία 93
9. 9. 5. 2 Η περιεκτικότητα πρωτεΐνης 93
9. 9. 5. 3 Τα αμινοξέα 95
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ . 100


Η ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΟΥ ΚΡΙΘΑΡΙΟΥ 103
1. Οικονομική σημασία 103
2. Καταγωγή και ταξινόμηση 104
3. Η γενετική του κριθαριού 105
4. Βοτανικά χαρακτηριστικά .. 105
5. Αρρενοστειρότητα 109
6. Οι ποικιλίες του κριθαριού 109
7. Οι μέθοδοι βελτίωσης 111
7. 1 Αναδιασταύρωση 111
7. 2 Η ανάμεικτη διασταύρωση 112
7. 2. 1 Τι είναι 112
7. 2. 2 Η περιγραφή της παραγωγικότητας 114
7. 2. 3 Η ανάμικτη διασταύρωση XXI 116
7. 2. 4 Τροποποιήσεις 118
8. Ισογονιδιακή ανάλυση 119
8. 1 Τι είναι 119
8. 2 Τι μπορούμε να μάθουμε από τις ισογονιδιακές σειρές 122
9. Προσαρμοστικότητα 124
10. Η βελτίωση σύνθετων χαρακτηριστικών 126
10. 1 Γενικές αρχές 126
10. 2 Υποδιαίρεση του χαρακτηριστικού 126
10. 3 Η μέθοδος του Grafius 129
11. Τα υβρίδια του κριθαριού 130
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟΙ ΣΚΟΠΟΙ ΤΗΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ 131
12. Η βελτίωση της απόδοσης 131
13. Πρωιμότητα 132
14. Αντοχή στο πλάγιασμα και στο τίναγμα 133
14. 1 Η βελτίωση της ανθεκτικότητας στο πλάγιασμα 133
14. 2 Ανθεκτικότητα στο τίναγμα 134
15. Ευκολία αλωνισμού 135
16. Ανθεκτικότητα στο κρύο 136
17. Ανθεκτικότητα στις αντίξοες συνθήκες του εδάφους 137
18. Ανθεκτικότητα στις αρρώστιες 138
18. 1 ’νθρακες 139
18. 2 Σκωριάσεις 141
18. 3 Ασθένειες του φυλλώματος 141
18. 4 Οι σηψιρριζίες 143
18. 5 Ιώσεις 144
19. Ανθεκτικότητα στα έντομα 146
20. Η ποιότητα του κριθαριού 146
20. 1 Βυνοποιήσιμο κριθάρι 146
20. 2 Το κριθάρι στη διατροφή των ζώων και του ανθρώπου 148
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 150


Η ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΟΥ ΚΑΛΑΜΠΟΚΙΟΥ 153
1. Η καταγωγή του καλαμποκιού 153
2. Οι φυλές του καλαμποκιού 156
3. Η γενετική του καλαμποκιού 156
4. Η γονιμοποίηση του καλαμποκιού 157
5. Το φαινόμενο της ζένιας 159
6. Η ετεροζυγώτια στους ελεύθερα επικονιαζόμενους πληθυσμούς 160
7. Μέθοδοι βελτίωσης του ελεύθερα επικονιαζόμενου καλαμποκιού 162
7. 1 Η μαζική επιλογή 162
7. 2 Κάθε σπάδικας και αυλάκια 164
7. 3 Υβριδισμός ποικιλιών 166
8. Υβρίδια 166
8. 1 Τι είναι τα υβρίδια 166
8. 2 Η ιστορία των υβριδίων του καλαμποκιού 166
8. 3 Τα είδη των υβριδίων 168
8. 3. 1 Απλά υβρίδια 168
8. 3. 2 Τροποποιημένα απλά υβρίδια 171
8. 3. 3 Υβρίδια τριών γονέων 172
8. 3. 4 Διπλά υβρίδια 173
8. 3. 5 ’λλα υβρίδια . 175
8. 4 Οι διαδικασίες παραγωγής βελτιωμένων υβριδίων 175
8. 4. 1 Η δημιουργία των καθαρών σειρών 175
8. 4. 1. 1 Από πού παίρνουμε τις ομόμεικτες σειρές 176
8. 4. 1. 2 Πώς παράγουμε τις ομόμεικτες σειρές 176
8. 4. 1. 2. 1 Η τεχνική της αυτογονιμοποίησης 178
8. 4. 1. 3 Ποιος παράγει τις ομόμεικτες σειρές 178
8. 4. 2 Η επιλογή των ομόμεικτων σειρών 179
8. 4. 3 Η αξιολόγηση της συνδυαστικής ικανότητας των καθαρών
σειρών 180
8. 4. 3. 1 Γενική συνδυαστική ικανότητα 181
8. 4. 3. 2 Ειδική συνδυαστική ικανότητα 181
8. 4. 3. 3 Ο αριθμός των δυνατών υβριδίων 182
8. 4. 3. 4 Μέθοδοι αξιολόγησης της συνδυαστικής ικανότητας 182
8. 4. 3. 5 Τρόποι συνδυασμού καθαρών σειρών 183
8. 4. 4 Η κυτταροπλασματική αρρενοστειρότητα στην παραγωγή
των υβριδίων 185
8. 4. 4. 1 Τι είναι 185
8. 4. 4. 2 Ιστορία 185
8. 4. 4. 2 Τα διάφορα κυτταροπλάσματα 187
8. 4. 5 Αρρενοστείρες σειρές 188
8. 4. 5. 1 Μετατροπή μιας αρρενογόνιμης σειράς σε αρρενόστειρη 189
8. 4. 5. 2 Η διατήρηση της αρρενόστειρης σειράς A (A-cms) 189
8. 4. 6 Παραγωγή υβριδίων με το μηχανισμό της κυταροπλασματικής
αρρενοστειρότητας 189
8. 4. 6. 1 Απλό υβρίδιο AxB 189
8. 4. 6. 2 Τροποποιημένο απλό υβρίδιο (A' x A")xB ή υβρίδιο
τριών γονέων (ΑxΒ)xΓ 190
8. 4. 6. 3 Διπλά υβρίδια (ΑxΒ)x(ΓxΔ) 190
8. 4. 7 Η γενετική αρρενοστειρότητα στην παραγωγή των υβριδίων 192
8. 4. 8 Η σποροπαραγωγή των υβριδίων 192
8. 4. 8. 1 Η σποροπαραγωγή του απλού υβριδίου 192
8. 4. 8. 2 Τροποποιημένα απλά υβρίδια 193
8. 5 Η βελτίωση των πληθυσμών 194
8. 5. 1 Μαζική επιλογή 195
8. 5. 2 Πληθυσμιακά υβρίδια . 195
8. 5. 3 Συνθετικές ποικιλίες 196
8. 5. 4 Επαναλαμβανόμενη επιλογή 197
8. 5. 4. 1 Απλή επαναλαμβανόμενη επιλογή 197
8. 5. 4. 2 Επαναλαμβανόμενη επιλογή για γενική και ειδική
συνδυαστική ικανότητα 199
9. Οι αντικειμενικοί σκοποί της βελτίωσης του καλαμποκιού 200
9. 1 Απόδοση 202
9. 2 Η προσαρμοστικότητα 203
9. 2. 1 Η διάρκεια ανάπτυξης 204
9. 2. 2 Η αντίδραση στη γονιμότητα του εδάφους 207
9. 2. 3 Η ανθεκτικότητα στην ξηρασία και στη θερμοκρασία 208
9. 2. 3. 1 Το κάψιμο της κορυφής και της φούντας 209
9. 2. 3. 2 Περιορισμένη καρπόδεση 209
9. 2. 4 Ανθεκτικότητα στο κρύο 210
9. 2. 5 Ανθεκτικότητα στο πλάγιασμα 211
9. 2. 6 Ανθεκτικότητα στο πέσιμο της ρόκας 215
9. 2. 7 Τα βράκτια φύλλα 216
9. 2. 8 Ανθεκτικότητα στις αρρώστιες 217
9. 2. 8. 1 Οι ασθένειες του ριζικού συστήματος του στελέχους
και της ρόκας 218
9. 2. 8. 2 Ustilago maydis 220
9. 2. 8. 3 Αρρώστιες του φυλλώματος 220
9. 2. 8. 4 Οι σκωριάσεις 221,
9. 2. 8. 5 Ωίδια 221
9. 2. 8. 6 Ιώσεις 222
9. 2. 8. 7 Η ανθεκτικότητα στα έντομα 222
9. 2. 9 Ποιότητα 227
9. 2. 9. 1 Η παραγωγή καλαμποκιού με μεγάλη περιεκτικότητα
σε πρωτεΐνη 227
9. 2. 9. 2 Η βελτίωση της ποιότητας της πρωτεΐνης ... 228
9. 2. 9. 3 Μεγάλη περιεκτικότητα σε λάδι 230
9. 2. 9. 4 Το καλαμπόκι για αλευροποίηση 231
9. 2. 10 Υβρίδια για ειδικούς σκοπούς 231
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 232


Η ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΠΑΤΑΤΑΣ 235
1. Οικονομική σημασία 235
2. Καταγωγή και ταξινόμηση 236
2. 1 Καταγωγή 236
2. 2 Τα αυτοφυή είδη στη Βελτίωση της πατάτας 237
3. Η Γενετική της Πατάτας . 240
3. 1 Αναπαραγωγικές ανωμαλίες 240
3. 2 Τα γονίδια 241
4. Βελτίωση - Σκοποί και μέθοδοι 242
4. 1 Τα χαρακτηριστικά των καλών ποικιλιών 243
4. 2 Επιλογή γονέων και τεχνική διασταύρωσης 243
4. 3 Επιλογή φυταρίων 245
4. 4 Γενεαλογική και πληθυσμιακή βελτίωση (Neo-tuberosum)...... 247
5. Νέες βελτιωτικές μέθοδοι 248
5. 1 Βελτίωση στο απλοειδές και διπλοειδές επίπεδο 250
5. 1. 1 Η παραγωγή των διαπλοειδών 251
5. 1. 2 Οι ιδιότητες των διαπλοειδών 253
5. 1. 3 Προ-βελτίωση στο διπλοειδές επίπεδο 253
5. 1. 4 Η ανασύνθεση των τετραπλοειδών 254
5. 1. 4. 1 Μιτωτικός πολυπλοειδισμός 254
5. 1. 4. 2 Μειωτικός πολυπλοειδισμός 255
5. 1. 4. 3 Η κυτταρολογία του σχηματισμού των διπλογαμετών 255
5. 1. 4. 4 Η βελτιωτική αξία των διπλογαμετών............. 257
5. 1. 5 Μονοαπλοειδή 259
5. 2 Καλλιέργεια ιστών, κυττάρων και πρωτοπλαστών 261
5. 2. 1 Αναγέννηση από οργανωμένο ιστό ... 261
5. 2. 2 Αναγέννηση από κύτταρα και πρωτοπλάστες 261
5. 2. 2. 1 Σωμακλωνική παραλλακτικότητα 261
5. 2. 3 Παραφυλετικός υβριδισμός 262
5. 2. 4 Μεταφορά γονιδίων 263
6. Βοτανικός σπόρος 265
7. Η βελτίωση της απόδοσης 267
8. Βελτίωση της ποιότητας 269
9. Η βελτίωση της ανθεκτικότητας 274
9. 1 Γενικά 274
9. 2 Ιοί 277
9. 2. 1 Ο ιός του τυλίγματος των φύλλων (PLRV) 279
9. 2. 2 Ο ιός Y (PVY) 281
9. 2. 3 Ο ιός Χ (ιός της κοινής μωσάκωσης) 283
9. 2. 4 Ο ιός M (PVM) 284
9. 2. 5 Ο ιός S (PVS) 284
9. 2. 6 Το ιοειδές PSTV 285
9. 3 Οι νηματώδεις Globodera rostochiensis και G. pallida 285
9. 4 Μύκητες και βακτήρια 290
9. 4. 1 Περονόσπορος 290
9. 4. 2 Καρκίνωση 294
9. 4. 3 Ακτινομύκωση 295
9. 4. 4 Ριζοκτονίαση 295
9. 5 Ανθεκτικότητα στις ζημιές των κονδύλων 296
9. 5. 1 Εξωτερικά τραύματα 296
9. 5. 2 Το μελάνιασμα 297
9. 5. 3 Ξηρά σήψη 297
9. 5. 4 Υγρή σήψη και μαύρη βάση στελέχους 297
10. Σποροπαραγωγή 298
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 301


Η ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΟΥ ΒΑΜΒΑΚΙΟΥ
1. Εισαγωγή . 304
2. Καταγωγή και ταξινόμηση του βαμβακιού 304
3. Ανθικά χαρακτηριστικά - Αρρενοστειρότητα 306
3. 1 Επικονίαση 306
3. 2 Αυτογονιμοποίηση 307
3. 3 Ευνουχισμός 308
3. 4 Τεχνητή επικονίαση : 308
3. 5 Φυσικές διασταυρώσεις 310
3. 6 Αρρενοστειρότητα 311
4. Μέθοδοι βελτίωσης του βαμβακιού 311
4. 1 Οι επιπτώσεις της σταυροεπικονίασης 311
4. 2 Η στρατηγική της βελτίωσης 313
4. 3 Εισαγωγή και εγκλιματισμός 313
4. 4 Η επιλογή για τη διατήρηση των ποικιλιών 314
4. 4. 1 Εισαγωγή 314
4. 4. 2 Επιλογή των απογόνων 314
4. 4. 3 Μαζική επιλογή 318
4. 5 Η γενεαλογική μέθοδος βελτίωσης 318
4. 5. 1 Εισαγωγή 318
4. 5. 2 Το πολυφασικό πρόγραμμα βελτίωσης 319
4. 5. 3 Το πρόγραμμα των ποικιλιών ACALA 321
4. 6 Η μαζική βελτίωση 323
4. 6. 1 Τα μείγματα του Manning '324
4. 7 Η μέθοδος της αναδιασταύρωσης 324
4. 8 Υβρίδια 325
4. 9 Διειδικές διασταυρώσεις 326
4. 10 Βελτίωση με μεταλλάξεις 327
4. 11 Επαναλαμβανόμενη επιλογή 328
4. 12 Ανάμεικτες ποικιλίες 328
4. 13 Παραγωγή απλοειδών 328
4. 14 Γενετική μηχανική 329
4. 15 Ο δείκτης επιλογής 329
5. Η διατήρηση των ποικιλιών του βαμβακιού 329
6. Οι αντικειμενικοί σκοποί της βελτίωσης του βαμβακιού 331
6. 1 Εισαγωγή 331
6. 2 Η απόδοση σε ίνα. 331
6. 3 Η πρωιμότητα 332
6. 4 Καταλληλότητα για μηχανική συγκομιδή 334
7. Ανθεκτικότητα στις ασθένειες 335
7. 1 Εισαγωγή 335
7. 2 Ασθένειες των νεαρών φυταρίων 335
7. 3 Το σύμπλοκο της αδρομύκωσης και των νηματωδών. 336
7. 4 Μαρασμός του βερτισιλλίου 337
7. 5 Βακτηριακό κάψιμο 338
7. 6 Οι σήψεις των καρυδιών 338
8. Ανθεκτικότητα στα έντομα 339
8. 1 Εισαγωγή 339
8. 2 Ο ανθονόμος . 339
8. 3 Heliothis spp 341
8. 4 ’λλα έντομα 342
9. Η ποιότητα της ίνας 342
9. 1 Εισαγωγή 342
9. 2 Το μήκος της ίνας 344
9. 3 Η δύναμη της ίνας 344
9. 4 Η λεπτότητα της ίνας 345
10. Η ποιότητα του σπόρου 346


ΖΑΧΑΡΟΤΕΥΤΛΑ 349
1. Εισαγωγή 349
1. 1 Η ιστορία των ζαχαρότευτλων 349
1. 2 Ταξινόμηση 351
1. 3 Ανθικά χαρακτηριστικά 352
1. 4 Ανθοφορία 354