Η τεχνική της καλλιέργειας των υπαίθριων κηπευτικών
Το βιβλίο αυτό καλύπτει την τεχνική της καλλιέργειας 76 διαφορετικών κηπευτικών ειδών, που καλλιεργούνται σε μικρές ή μεγάλες εκτάσεις σήμερα στην Ελλάδα ή θα μπορούσαν να καλλιεργηθούν μελλοντικά, καθότι οι κλιματικές και εδαφικές συνθήκες στη χώρα μας θεωρούνται κατάλληλες για τις καλλιέργειες αυτές. Στο βιβλίο καλύπτεται με λεπτομέρεια η τεχνική που πρέπει να ακολουθείται κατά την καλλιέργεια των διάφορων υπαίθριων κηπευτικών, ετήσιων και πολυετών, με βάση αφενός τις πιο πρόσφατες επιστημονικές πληροφορίες σχετικές με το κάθε κηπευτικό, αφετέρου την πολυετή εμπειρία του συγγραφέα στην έρευνα, στην πρακτική της καλλιέργειας και στη διδασκαλία του στο αντικείμενο των κηπευτικών καλλιεργειών. Kατά την παρουσίαση κάθε κηπευτικού αναφέρεται τόσο η διατροφική του αξία, όσο και οι επιστημονικά αποδεδειγμένες φαρμακευτικές ιδιότητες πολλών από αυτά. Η παρουσίαση, εκτός από θέματα σχετικά με τον πολλαπλασιασμό, τις καλλιεργητικές περιποιήσεις, τη συγκομιδή, την αποθήκευση, τη μεταποίηση, τους εχθρούς και ασθένειες κ.ά., εμπλουτίζεται με στοιχεία που αφορούν την ταξινόμηση, την καταγωγή, την περιγραφή των βοτανικών χαρακτηριστικών, με πίνακες στατιστικών δεδομένων έκτασης και παραγωγής, σε διεθνές και εθνικό επίπεδο. Για την Ελλάδα παρουσιάζονται στατιστικά στοιχεία για την εξέλιξη της κάθε καλλιέργειας την τελευταία εικοσαετία, τις εισαγωγές και εξαγωγές των τελευταίων 10 χρόνων, τη μέση χονδρική τιμή πώλησης κατά μήνα στην Κεντρική Λαχαναγορά της Αθήνας τα τελευταία χρόνια, καθώς και πλούσιο φωτογραφικό υλικό και πολλά άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία για κάθε κηπευτικό. Πρώτιστος στόχος του βιβλίου είναι η παροχή γνώσεων στους φοιτητές των Γεωπονικών Πανεπιστημίων και των Τ.Ε.Ι. της χώρας μας, αλλά και η παροχή πρόσφατων και τεκμηριωμένων πληροφοριών στους Γεωπόνους του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, και στους ερευνητές που ασχολούνται με τις κηπευτικές καλλιέργειες. Χρήσιμο θα είναι και για τους προοδευτικούς καλλιεργητές ή ακόμη και τους ερασιτέχνες, οι οποίοι μπορούν να βρουν πληροφορίες και να λύσουν απορίες που τους δημιουργούνται κατά την ενασχόλησή τους με την καλλιέργεια των κηπευτικών. Πεποίθηση του συγγραφέα είναι ότι υπάρχουν σημαντικές προοπτικές για τα ελληνικά κηπευτικά, όχι μόνο για την υποκατάσταση εισαγωγών αλλά και για αξιόλογες εξαγωγές. Απαιτείται όμως οργάνωση των παραγωγών για μείωση του κόστους, για παραγωγή προϊόντων υψηλής ποιότητας και για σύγχρονη εμπορία.
Περιεχόμενα
ΠΡΟΛΟΓΟΣ 9
ΓΕΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ (ΠΛΑΝΟ) ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΚΑΘΕ ΦΥΤΟΥ 17
ΤΑ ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 19
ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ 23
µέρος πρώτο
ΤΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΟΥΜΕΝΑ ΕΤΗΣΙΑ ΥΠΑΙΘΡΙΑ
ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ 25
πρώτο κεφάλαιο
SOLANACEAE (ΣΟΛΑΝΩΔΗ) 27
ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 27
1. ΠΑΤΑΤΑ (Solanum tuberosum L. subsp. Tuberosum) 29
2. ΤΟΜΑΤΑ (Lycopersicon lycopersicum L. Karsen) 86
3. ΜΕΛΙΤΖΑΝΑ (Solanum melongena L.) 125
4. ΠΙΠΕΡΙΑ (Capsicum annuum var. annuum L.) 144
4A. ΚΑΥΤΕΡΕΣ ΠΙΠΕΡΙΕΣ (Ηοt Peppers) 171
5. ΤΟΜΑΤΟΔΕΝΔΡΟ-TAMARILLO [Cyphomandra betacea (tomato tree)] 175
6. ΦΥΣΑΛΙΣ (Physalis ixocarpa (tomatillo)) 177
7. ΠΕΠΙΝΟ-PEPINO [Solanum muricatum Aiton (pepino)] 180
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 182
δεύτερο κεφάλαιο
CUCURBITACEAE (ΚΟΛΟΚΥΝΘΟΕΙΔΗ) 187
ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 187
1. ΚΑΡΠΟΥΖΙΑ (Citrullus lanatus) 189
1Α. ΑΓΡΙΟ ΚΑΡΠΟΥΖΙ – Citrullus Colocynthis 219
2. ΠΕΠΟΝΙΑ (Cucumis melo) 220
2Α. ΑΝΤΖΟΥΡΙΑ Ή ΞΥΛΑΓΓΟΥΡΙΑ (Cucumis melo var. flexuosus) 240
3. ΚΟΛΟΚΥΘΙΑ Cucurbita pepo) 241
4. ΑΓΓΟΥΡΙΑ (Cucumis sativus) 252
5. ΠΙΚΡΟΠΕΠΟΝΟ – ΚΑΡΕΛΑ – BITTER MELON (Momordica charantia) 268
6. ΣΗΚΙΟΝ ή ΣΕΧΙΟΝ (CHAYOTE) (Sechium edule) 274
7. ΚΡΕΑΤΟΚΟΛΟΚΟ (Trichosanthes cucumerina var. anguina) 279
8. ΚΟΚΚΙΝΟΚΟΛΟΚΟ (ΠΑΡΚΑΠΟ) (Cucurbita moschata Duch, ex.poir) 284
9. ΓΛΥΚΟΚΟΛΟΚΟ (Cucurbita maxima Duch) 287
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 288
τρίτο κεφάλαιο
BRASSICACEAE-CRUCIFERAE (ΣΤΑΥΡΑΝΘΗ) 291
ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 291
1. ΛΑΧΑΝΟ (ΚΡΑΜΒΗ) (Brassica oleracea L. var. capitata L.) 293
2. ΚΟΥΝΟΥΠΙΔΙ (Brassica oleracea L. var. botrytis DC.) 314
2Α. ΚΟΥΝΟΥΠΙΔΙ ΤΥΠΟΥ: ROMAN CAULIFLOWER ή Romanesco Broccoli 327
3. ΜΠΡΟΚΟΛΟ (Brassica oleracea L. var. italica Plenck) 328
4. ΡΑΠΑΝΙ (Raphanus sativus L.) 337
5. ΛΑΧΑΝΟ ΤΩΝ ΒΡΥΞΕΛΛΩΝ (Brassica oleracea L. var. gemmifera Zenk) 349
6. ΛΑΧΑΝΟ ΤΗΣ ΚΙΝΑΣ (Brassica rapa L. subsp. pekinensis (Lour.) Olsson) 358
7. ΓΟΓΓΥΛΙ (ΚΟΥΛΟΥΜΠΡΑ) (Brassica oleracea var. gongylodes L.) 365
8. ΡΕΒΑ (TURNIP) (Brassica rapa L. var. (DC) Metzg. rapa) 371
9. ΡΟΥΤΑΜΠΑΚΑ ή ΝΑΠΟΒΡΑΣΙΚΗ (RUTABAGA) (Brassica napus L. var. napobrassica (L.) Reichb.) 378
10. ΡΟΚΑ (Eruca sativa Miller) 380
11. ΑΓΡΙΑ ΡΟΚΑ (WILD ROCKET) (Diplotaxis tunuifolia L. DC) 385
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 386
τέταρτο κεφάλαιο
ALLIACEAE-LILIACEAE (ΒΟΛΒΩΔΗ) 391
ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 391
1. ΚΡΕΜΜΥΔΙ (Allium cepa L. var. cepa) 393
1Α. ΖΑΚΥΝΘΙΝΟ ΝΕΡΟΚΡΕΜΜΥΔΟ 429
1B. ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΟ ΚΡΕΜΜΥΔΙ 430
1Γ. ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΓΙΑ ΠΡΑΣΙΝΑ ΧΛΩΡΑ ΚΡΕΜΜΥΔΑΚΙΑ 431
2. ΣΚΟΡΔΟ (Allium sativum L. var. sativum) 435
2Α. ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΣΚΟΡΔΟΥ ΓΙΑ ΧΛΩΡΑ ΣΚΟΡΔΑΚΙΑ 452
3. ΠΡΑΣΟ (Allium ampeloprasum L. var. porrum) 453
4. ΑΣΚΑΛΩΝΙΟΝ (Allium cepa L. var. ascalonicum) 469
5. ΣΧΟΙΝΟΠΡΑΣΟ (Allium schoenoprasum L.) 471
6. ΑΜΠΕΛΟΠΡΑΣΟ (Allium ampeloprasum L. var. holmense) 474
7. ΚΡΕΜΜΥΔΙ ΤΟ ΣΥΡΙΓΓΩΔΕΣ (Allium fistulosum L.) 475
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 478
πέµπτο κεφάλαιο
ASTERACEAE-COMPOSITAE (ΣΥΝΘΕΤΑ) 481
ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 481
1. ΜΑΡΟΥΛΙ (Lactuca sativa L.) 483
2. ΑΝΤΙΔΙ (Cichorium endivia L.) 511
3. ΡΑΔΙΚΙ (Cichorium intybus L.) 520
4. ΑΓΡΙΟΡΑΔΙΚΟ – ΠΙΚΡΑΛΙΔΑ (Cichorium pumilum Jach ή C. divaricatum Schous) 528
5. ΣΤΑΜΝΑΓΚΑΘΙ (Cichorium spinosum L.) 529
6. ΤΑΡΑΞΑΚΟ (Taraxacum officinale Web.) 534
7. ΚΙΧΩΡΙΟ – CHΙCORY – WITLOOF [Cichorium intybus L. (witloof)] 538
8. ΨΕΥΔΟΚΟΛΟΚΑΣΙ (Πορτοκολοκάσι) (Helianthus tuberosus) 543
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 547
έκτο κεφάλαιο
FABACEAE-LEGUMINOSAE (ΨΥΧΑΝΘΗ) 551
ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 551
1. ΦΑΣΟΛΙ (Phaseolus vulgaris L.) 553
2. ΑΜΠΕΛΟΦΑΣΟΥΛO (COWPEA) Vigna anguiculata L. Walp. subsp. unguiculata (L.) 571
2Α. ΑΜΠΕΛΟΦΑΣΟΥΛΟ (ΓΙΓΑΝΤΑΣ) Vigna anguiculata L. Walp. subsp. sesquipetalis (L.) 578
3. ΑΡΑΚΑΣ (ΜΠΙΖΕΛΙ) (Pisum sativum L. subsp. sativum) 581
4. ΚΟΥΚΙΑ (Vicia faba L. - Faba vulgaris Moench) 593
5. ΛΑΘΟΥΡΙ (ΛΟΥΒΑΝΑ) (Lathyrus ochrus L. ή Lathyrus sativus) 600
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 601
έβδοµο κεφάλαιο
APIACEAE-UMBELLIFERAE (ΣΚΙΑΔΑΝΘΗ) 605
ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 605
1. ΚΑΡΟΤΟ (Daucus carota L. var. sativus (Hoffm) Thell.) 607
2. ΣΕΛΙΝΟ (Apium graveolens L.) 625
A. ΟΜΑΔΑ: ΦΥΛΛΩΔΕΣ ΣΕΛΙΝΟ 629
Β. ΟΜΑΔΑ ΡΙΖΟΣΕΛΙΝΟ (Σελινόριζα) 642
3. ΜΑΪΝΤΑΝΟΣ (Petroselinum crispum (Mill) Nym.) 646
4. ΑΝΗΘΟΣ (Anethum graveolens L.) 655
5. ΜΑΡΑΘΟΣ (Foeniculum vulgarae var. dulce Mill.) 663
6. ΚΟΛΙΑΝΤΡΟΣ (Coriandrum sativum L.) 669
7. ΚΡΙΤΑΜΟ (Crithmum maritimum L.) 675
8. ΑΝΘΡΙΣΚΟΣ (CHERVIL) (Anthriscus cerefolium L. Hoffm) 679
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 682
όγδοο κεφάλαιο
AMARANTHACEAE CHENOPODIACEAE (ΧΗΝΟΠΟΔΙΩΔΗ) 685
ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 685
1. ΣΠΑΝΑΚΙ (Spinacia oleracea L.) 687
2. ΠΑΝΤΖΑΡΙ (Beta vulgalis L. var. crassa (Alef) J. Helm) 701
3. ΣΕΣΚΟΥΛΟ (Beta vulgaris L. var. cicla) 713
4. ΒΛΙΤΟ (Amaranthus blitum L.) 720
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 726
ένατο κεφάλαιο
ΔΙΑΦΟΡΑ ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ 729
ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 729
1. ΜΠΑΜΙΑ (Abelmoschus esculentus L. (Moench)) 731
2. ΓΛΥΚΟΠΑΤΑΤΑ (Iponaea batatas L. Lam) 746
3. ΚΟΛΟΚΑΣΙ (Colocasia esculenta L. Schott) 758
4. ΠΙΠΕΡΟΡΙΖΑ (GINGER) (Zingiber officinale, Roscoe) 767
5. ΓΛΥΚΟΚΑΛΑΜΠΟΚΟ (Zea mays subsp. saccharata ή Zea mays L. var. rugosa Bonaf) 773
6. ΚΑΠΠΑΡΗ (Capparis spinosa L.) 785
7. ΓΛΥΣΤΡΙΔΑ (Portulaca oleracea L.) 790
8. ΜΟΛΟΧΑ (Malva neglecta Wallr.ή Malva rodundifolia L.) 794
9. ΜΟΛΟΧΙΑ (Corchorus olitorius L.) 796
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 799
µέρος δεύτερο
ΤΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΟΥΜΕΝΑ ΠΟΛΥΕΤΗ ΥΠΑΙΘΡΙΑ
ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ 803
δέκατο κεφάλαιο
ΠΟΛΥΕΤΗ ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ 805
ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 805
1. ΑΓΚΙΝΑΡΑ (Cynara scolymus L.) 807
1Α. ΑΓΡΙΑΓΚΙΝΑΡΑ (Cynara cardunculus L. ......) 829
2. ΣΠΑΡΑΓΓΙ (Asparagus officinalis L. var. altilis L.) 831
2Α. ΑΓΡΙΟ ΣΠΑΡΑΓΓΙ (Asparagus acutifolius) 870
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 871
