Έντομα αποθηκών και τροφίμων

Έντομα αποθηκών και τροφίμων

Τα γεωργικά προϊόντα δεν κινδυνεύουν μόνο από τα έντομα, τα ακάρεα, τις ασθένειες και τα τρωκτικά κατά τη διάρκεια της καλλιέργειας και της συγκομιδής τους αλλά ένα μεγάλο μέρος της γεωργικής παραγωγής και των τροφίμων που προκύπτουν από αυτήν, καταστρέφονται ή χάνονται εξαιτίας των ίδιων παραγόντων κατά τα μετασυγκομιστικά στάδια (μεταφορά, αποθήκευση, κατεργασία, συσκευασία).

Οι χώροι μέσα στους οποίους γίνεται η επεξεργασία, η βιομηχανοποίηση και συσκευασία των γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων και τροφίμων αντιμετωπίζουν πολύ συχνά ακανθώδη προβλήματα που έχουν ως πρωταγωνιστές έντομα, ακάρεα, μύκητες και τρωκτικά.

Τα προβλήματα αυτά είναι κυρίως η ποσοτική και ποιοτική υποβάθμιση των προϊόντων από τους ίδιους τους εχθρούς καθώς και η ανάπτυξη δευτερογενών μολύνσεων και προσβολών με τη δημιουργία ενός φαύλου κύκλου που η απαρχή του βρίσκεται τόσο στην κακή κατάσταση των αποθηκευτικών χώρων από πλευράς κατασκευαστικής, οργανωτικής, όσο και στη μη τήρηση των κανόνων ως προς την καθαριότητα και την επιθεώρηση των χώρων αυτών και την καταπολέμηση των παραπάνω εχθρών.

Στο κείμενο που ακολουθεί, θα επιχειρηθεί η μετάδοση βασικών γνώσεων ως προς την αναγνώριση, τη βιολογία, τις συνήθειες και την αντιμετώπιση των κυριοτέρων εντόμων εχθρών των αποθηκευμένων γεωργικών προϊόντων και τροφίμων στα μετασυγκομιστικά στάδια καθώς και ως προς τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται ώστε οι αποθηκευτικοί χώροι να πληρούν τους όρους υγιεινής για σωστή αποθήκευση και υγιεινή επεξεργασία των προϊόντων αυτών.

Κ. Θ. Μπουχέλος

Περιεχόμενα
Πρόλογος .................................................................................................     9
Εισαγωγή .................................................................................................     11
Έντομα και προϊόν ..................................................................................     13
Μέρος Α’:     15
Κυριότερα έντομα αποθηκών ....................................................................     17
Ι Λεπιδόπτερα .......................................................................................     17
ΙΙ Κολεόπτερα .......................................................................................     27
Λοιπά έντομα αποθηκών και τροφίμων ....................................................     51
Υμενόπτερα ...........................................................................................     51
Δίπτερα .................................................................................................     54
Θυσάνουρα ...........................................................................................     57
Ψωκόπτερα ...........................................................................................     58
Κολλέμβολα (κόλλα + έμβολον) ............................................................     60
Κυριότερα ακάρεα αποθηκών ...............................................................     61
Αντιμετώπιση ακάρεων αποθηκών .......................................................     71
Μέρος Β’:     75
Προσβολές και αντιμετώπιση ....................................................................     77
Οικολογικές συνθήκες προσβολής ........................................................     78
Τύποι «ανάματος» των σπόρων ............................................................     81
Είδη και τρόποι μολύνσεων ...................................................................     83
Κατάσταση του προς αποθήκευση προϊόντος .......................................     83
Κατάσταση των αποθηκευτικών χώρων ................................................     84
Προετοιμασία αποθήκης για αποθήκευση προϊόντος ..........................     85
Έλεγχος προϊόντος – Επιθεωρήσεις ......................................................     87
Μέτρηση της προσβολής ......................................................................     89
Κατάταξη της προσβολής ......................................................................    93
Μέρος Γ’:     95
Ολοκληρωμένη προστασία των προϊόντων ................................................     95
Απεντομώσεις .........................................................................................     98
Γενικά μέτρα ...........................................................................................     99
Μέθοδοι Απεντομώσεων ........................................................................     99
Ι. Μηχανικές μέθοδοι .............................................................................     100
ΙΙ. Φυσικές μέθοδοι ...............................................................................     101
ΙΙΙ. Βιοτεχνολογικά μέσα - Τροπισμοί .....................................................     105
Φερομόνες εντόμων αποθηκών .............................................................     106
Φερομονικές παγίδες .............................................................................     107
Εντομόσταση και φερομόνες ................................................................     110
Τύποι παγίδων .......................................................................................     112
Τοποθέτηση των παγίδων .....................................................................     113
Πειράματα με φερομόνες σε ελληνικές αποθήκες ..............................     115
Η σύνθετη παγίδα ................................................................................     117
IV. Χημικές μέθοδοι ...............................................................................     117
Καπνισμός ............................................................................................     119
Συστήματα απεντομώσεων με καπνισμό ..............................................     121
Κυριότερα καπνογόνα ...........................................................................     124
Απεντόμωση με φωσφινογόνα σκευάσματα .......................................     124
Ενδείξεις ................................................................................................     125
Τρόπος εφαρμογής ...............................................................................     126
Δοσολογίες ...........................................................................................     127
Διάρκεια υποκαπνισμού .......................................................................     128
Αερισμός υποκαπνισθέντων χώρων και προϊόντων ..............................     128
Περιορισμοί - Προφυλάξεις ...................................................................     131