Θεωρία παιγνίων

Θεωρία παιγνίων
Η θεωρία που φιλοδοξεί να ενοποιήσει τις κοινωνικές επιστήμες

Η Θεωρία Παιγνίων, αφού καταξιώθηκε ως η σύγχρονη θεμελίωση της οικονομικής, φιλοδοξεί πλέον να ενοποιήσει όλες τις κοινωνικές επιστήμες. Από τα μικρά προβλήματα της κοινωνίας (π.χ. το σχεδιασμό δημοπρασιών) μέχρι τα μεγάλα φιλοσοφικά μας αινίγματα (π.χ. περί Ηθικής και του ρόλου του Κράτους), η Θεωρία Παιγνίων έχει άποψη. Εντάσσει τον εαυτό της στα φαινόμενα που καλείται η ίδια να εξηγήσει. Αντίθετα με τις άλλες προσεγγίσεις στην κοινωνική επιστήμη, η Θεωρία Παιγνίων υποθέτει ότι κανείς δεν κάνει πράγματα που δεν θα έκανε αν τη γνώριζε! Οι κοινοί άνθρωποι εμφανίζονται σ’ αυτήν ως θεωρητικοί και οι θεωρητικοί ως κοινοί άνθρωποι. Πρωτότυπο. Όμορφο. Ανθρωπιστικό. Μήπως όμως και αυθάδες;
Το πρόβλημα με τη Θεωρία Παιγνίων είναι ότι η μαθηματική της γλώσσα αποκλείει πολλούς από συζητήσεις από τις οποίες δεν θα έπρεπε να λείπει κανείς. Εκείνοι που ενδιαφέρονται περισσότερο για την κοινωνική σημασία της Θεωρίας Παιγνίων, συνήθως απωθούνται από τα μαθηματικά της. Κι εκείνοι που κατέχουν τις απαιτούμενες τεχνικές, συχνά δεν ενδιαφέρονται για την πολιτική και φιλοσοφική τους σημασία.
Το βιβλίο του Γιάνη Βαρουφάκη απευθύνεται σε όλους: Στους μη κατέχοντες τις τεχνικές, παρουσιάζει όλες τις σημαντικές έννοιες χρησιμοποιώντας απλή αριθμητική. Στους υπόλοιπους, αποκαλύπτει την κοινωνική σημασία των τεχνικών. Στους οικονομολόγους παρουσιάζει την αρτιότερη μέθοδο ανάλυσης του αντικειμένου τους, αλλά και μια ευκαιρία επαναπροσέγγισης με τη φιλοσοφία, την ψυχολογία, και την πολιτική επιστήμη. Στους κοινωνικούς επιστήμονες προσφέρει εφόδια χρήσιμα στην κριτική αξιολόγηση της Θεωρίας Παιγνίων. Στο ευρύ κοινό, αποκαλύπτει τις αδυναμίες όλων των ερμηνειών περί καλής κ’ αγαθής κοινωνίας που βασίζονται αποκλειστικά στον φιλελεύθερο ατομικισμό.
Το βιβλίο δεν προσηλυτίζει. Αντίθετα, διατηρεί σε κάθε του σελίδα μια έντονα κριτική στάση. Συνδυάζει την πληρότητα άρτιου εγχειριδίου με την κριτική στάση ανατρεπτικού κειμένου:

• Εξηγεί λεπτομερειακά όλες τις βασικές έννοιες της Θεωρίας Παιγνίων (π.χ. τις ισορροπίες Nash, τη λύση του διαπραγματευτικού προβλήματος) και τις φιλοσοφικές παραδοχές της (π.χ. περί ορθολογισμού).
• Περιέχει Κεφάλαια για τα τελευταία επιτεύγματα της θεωρίας, π.χ. εξελικτικά, ψυχολογικά και πειραματικά παίγνια
• Στο τέλος κάθε Κεφαλαίου προσφέρει πρωτότυπα προβλήματα και ασκήσεις με εκτενέστατες λύσεις και σχόλια.

Περιεχόμενα
Πρόλογος: Η φιλοδοξία της Θεωρίας των Παιγνίων || Εισαγωγικά || Επισκόπηση || Οι βασικές έννοιες της θεωρίας παιγνίων: Ανατομία στατικών παιγνίων || Δαμάζοντας την απροσδιοριστία: Το σχέδιο εκλέπτυνσης της ισορροπίας Nash || Διαπραγματευτικά παίγνια: Συγκρούσεις, συμφωνίες, διαπραγματευτική δύναμη και το κοινωνικό συμβόλαιο || Το δίλημμα του κρατούμενου: γρίφος της συνεργασίας, το αίνιγμα της εμπιστοσύνης και η Αχίλλειος Πτέρνα της συλλογικής δράσης || Εξελικτικά παίγνια: Εξέλιξη, εξουσία και ιστορία || Μεγάλες προσδοκίες: Κοινωνικοποιημένοι παίκτες και τα ερμηνευτικά όρια της Θεωρίας Παιγνίων || Επίλογος || Βιβλιογραφία || Γλωσσάριο || Οι λύσεις των προβλημάτων