Ωφέλιμοι μικροοργανισμοί στη γεωργία
Το βιβλίο αυτό αποτελεί συνέχεια και επέκταση του βιβλίου μου Εφαρμογές των ΕΜ στη Γεωργία το οποίο κυκλοφόρησε σε δύο εκδόσεις, το 2010 και το 2012, και έγινε αποδεκτό με ενθουσιασμό από τους αναγνώστες του.
Η συνέχιση της ενασχόλησής μου με τους μικροοργανισμούς, αποκάλυψε πληθώρα νέων σκευασμάτων με πολλές και ενδιαφέρουσες χρήσεις οι οποίες έπρεπε να γίνουν γνωστές στο ευρύτερο κοινό και ιδιαίτερα σε αυτούς οι οποίοι ενδιαφέρονται για την ποιότητα της τροφής την οποία παράγουν.
Είναι ευτύχημα που η ερευνητική κοινότητα ανά την υφήλιο έχει στρέψει το ενδιαφέρον της σε αυτούς τους μικροοργανισμούς, μελετώντας τα χαρακτηριστικά τους και την οικολογική τους συνύπαρξη με τα φυτά, το έδαφος και τους μυριάδες άλλους μικροοργανισμούς με τους οποίους αλληλο¬εμπλέκονται.
Ο πραγματικός αριθμός των μικροοργανισμών οι οποίοι υπάρχουν στη φύση είναι ακόμη άγνωστος. Υπολογίζεται, για παράδειγμα, ότι υπάρχουν 1,5 εκατομμύριο είδη μυκήτων και άλλων τόσων βακτηρίων από τους οποίους όμως μόλις το 5-10% έχει περιγραφεί!.
Παρόλα αυτά, υπάρχει ήδη μια πλούσια γκάμα βιολογικών σκευα¬σμάτων η οποία διαρκώς εμπλουτίζεται καθώς πολλαπλασιά¬ζεται η έρευ¬να και αυξάνει η κατανόησή μας σε αυτές τις δυναμικές και σύνθετες, αλλά αειφορικές αλληλεξαρτήσεις. Δυστυχώς όμως, η γνώση των φροντιστών της γης, για την ύπαρξη αυτών των βιολογικών εφοδίων, είναι περιορι¬σμένη και συνεπώς επιβάλλεται η διάδοση των σχετικών γνώσεων.
Αυτήν την ανάγκη καλύπτει η παρούσα έκδοση, η οποία προσπαθεί να ενημερώσει τους μελλοντικούς χρήστες για τις πολύτιμες, μακρο¬χρόνιες και δωρεάν υπηρεσίες αυτών των μικροοργανισμών. Νεώτερες εξελίξεις στα επόμενα χρόνια, θα καταγράφονται σε παραρτήματα τα οποία διαρ¬κώς ανανεωνόμενα θα συνοδεύουν το βιβλίο, μέχρις ότου τα συμπερι¬λάβει η επόμενη έκδοση.
Η χρήση τους στις πολυετείς καλλιέργειες προσφέρει μακροχρόνια οφέλη, αν διασφαλιστεί η αναπαραγωγή τους από τη μια χρονιά στην άλλη. Έτσι, το κόστος της χρήσης τους καθίσταται μηδαμινό μια και τα οφέλη συνεχίζονται να εισπράττονται σε όλη τη διάρκεια της ζωής της πολυετούς καλλιέργειας.
Να σημειώσουμε ότι η παγκόσμια αγορά των σκευασμάτων με μικροοργανισμούς και άλλα βιολογικά προϊόντα που υποβοηθούν την ανάπτυξη των φυτών θα φθάσει το 2018 τα 2,2 δις δολάρια με ετήσιους ρυθμούς ανάπτυξης της τάξης του 12,5%. Δίκαια λοιπόν μπορούμε να συμπεράνουμε ότι βρισκόμαστε στα πρόθυρα μιας νέας Γεωργικής Επανάστασης η οποία αυτή τη φορά δεν θα έχει τις γνωστές παρενέργειες της προηγούμενης.
Η παρουσίασή των μικροοργανισμών γίνεται σε 6 ξεχωριστά κεφάλαια, ανάλογα με το κύριο χαρακτηριστικό της δραστηριότητάς τους. Ξεκινάμε με τα βακτήρια της ριζόσφαιρας και συνεχίζουμε με τις μυκόρριζες που και αυτές συγκατοικούν με τα πρώτα. Στο επόμενο κεφάλαιο, ασχολούμαστε με τα αζωτοδεσμευτικά βακτήρια που ήταν από τα πρώτα που μελετήσαμε και εφαρμόσαμε στη γεωργία. Το επόμενο κεφάλαιο ασχολείται με τους εντομοπαθογόνους μικροοργανισμούς οι οποίοι καλούνται να επιτελέσουν έναν πολύ σημαντικό ρόλο, να αντικα¬ταστήσουν τα χημικά φυτοπροστατευτικά. Στο έβδομο κεφάλαιο παρουσιάζουμε τους λεγόμενους Ενεργούς ή Αποτελεσματικούς οι οποίοι έχουν κατακτή¬σει ένα πολύ ικανοποιητικό μερίδιο της αγοράς και ήταν και αυτοί οι οποίοι παρακίνησαν πολλούς να γνωρίσουν και να χρησιμοποιήσουν τους Ωφέλι¬μους Μικροοργανισμούς στη χώρα μας και αλλού.
Τέλος, τρία άλλα κεφάλαια ολοκληρώνουν το βιβλίο παρουσιάζοντας την κομποστοποίηση σε μικρή και μεγάλη κλίμακα μια και η οργανική ουσία είναι αυτή που συντηρεί τους μικροοργανισμούς του εδάφους και τα Ελληνικά εδάφη την έχουνε άμεση ανάγκη. Ακολουθεί ένα κεφάλαιο το οποίο δίνει πρακτικές οδηγίες για τη σωστή φύτευση των δένδρων και τον εμβολιασμό τους με ΩΜ ενώ στο τελευταίο κεφάλαιο αναλύουμε τα εφόδια τα οποία μπορούν να βοηθήσουν στην αποτελεσματική εγκατάσταση των μικροοργανισμών στο αγρόκτημά μας.
Η διάκρισή τους, σε ιδιαίτερες κατηγορίες έγινε για λόγους διδα¬κτικούς και όπως θα διαπιστώσετε στη συνέχεια είναι για αρκετούς από αυτούς δύσκολη και ίσως αυθαίρετη μια και μπορούν κάλλιστα να ενταχθούν σε δύο ή και περισσότερες κατηγορίες. Άλλωστε, η σύγχρονη τάση στην παρασκευή μικροοργανισμών για εφαρμογή στη γεωργία, χρησιμοποιεί μίγματά τους, τα οποία έχουν πολύ μεγαλύτερη δράση από αυτήν την οποία θα είχε το άθροισμα της δράσης των μεμονωμένων μικροοργα-νισμών. Παράλληλα, μια τέτοια πολλαπλή εφαρμογή μειώνει το κόστος εφαρμογής των μικροοργανισμών στο χωράφι.
Γιώργος Δαουτόπουλος
