Κλινική δερματολογία των ζώων συντροφιάς

Κλινική δερματολογία των ζώων συντροφιάς
Σκύλος, γάτα, μικρά θηλαστικά

Η ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΖΩΩΝ ΣΥΝΤΡΟΦΙΑΣ αποσκοπεί στο να αποτελέσει πολύτιμο βοηθό για τον επαγγελματία κτηνίατρο, ο οποίος καλείται να αντιμετωπίσει απλά, πολύπλοκα ή δύσκολα δερματολογικά περιστατικά, που απαρτίζουν το 30% περίπου του συνολικού φορτίου της κλινικής πράξης. Το ίδιο ισχύει και για τους φοιτητές κτηνιατρικής, τους οποίους θα βοηθήσει να αποκτήσουν σύγχρονη, αντικειμενική και σωστή δερματολογική γνώση.   
Όπως γίνεται αντιληπτό από το πρώτο ακόμα ξεφύλλισμα, η πλούσια εικονογράφηση του βιβλίου βρίσκεται σε αρμονία με το απόλυτα κατανοητό κείμενο. Δίνεται έμφαση στη διαγνωστική προσέγγιση και τη θεραπευτική αντιμετώπιση των δερματοπαθειών, η ταξινόμηση των οποίων στηρίχθηκε κυρίως σε αιτιολογικά (π.χ. μυκητιακές δερματίτιδες, νεοπλάσματα του δέρματος) και λιγότερο σε παθογενετικά κριτήρια (π.χ. αλωπεκίες, διαταραχές της κερατινοποίησης).
Ως προς τη δερματολογία των μικρών θηλαστικών περιλήφθηκαν τα ζωϊκά εκείνα είδη (κουνέλι, κρικητός, ινδικό χοιρίδιο) που έχουν από μακρόν υιοθετηθεί από το ελληνικό φιλόζωο κοινό και για τα οποία υπάρχει ανάλογη κλινική εμπειρία εκ μέρους των συγγραφέων. Σημαντικό τμήμα της ύλης αποτελεί η "Εισαγωγή στην Κτηνιατρική Δερματολογία" (ανατομική και φυσιολογική υπόμνηση, διαγνωστική προσέγγιση) που διευκολύνει αφάνταστα όχι μόνο την κλινική αξιολόγηση και τη διαγνωστική διερεύνηση αλλά και την, σε βάθος κατανόηση, των διάφορων δερματοπαθειών. Η ύλη του βιβλίου ολοκληρώνεται με την παράθεση Φαρμακευτικού οδηγού.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Αφιερώσεις ......................................................................... 5
Πρόλογος ............................................................................ 7
Ευχαριστίες......................................................................... 9
Συντομογραφίες.................................................................. 17
ΜΕΡΟΣ Α - ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ
1. ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ
Μ. Σαριδομιχελάκης, Ε. Παπαδογιαννάκης
Λειτουργίες του δέρματος................................................... 21
Μακροσκοπική ανατομική και φυσιολογία του δέρματος
και του τριχώματος ............................................................. 21
Μικροσκοπική ανατομική και φυσιολογία του δέρματος
και του τριχώματος ............................................................. 23
Επιδερμίδα..................................................................... 23
Βασική μεμβράνη.......................................................... 26
Χόριο ............................................................................. 26
Θύλακοι των τριχών (τριχοθυλάκια) ............................. 28
Αδένες............................................................................ 29
Αγγεία και νεύρα ........................................................... 29
Υποδόριος ιστός............................................................ 30
Ανοσολογία του δέρματος και ανοσοδιαγνωστικές εξετάσεις 30
Αντιδράσεις υπερευαισθησίας....................................... 32
Υπερευαισθησία τύπου Ι.......................................... 32
Υπερευαισθησία τύπου ΙΙ......................................... 32
Υπερευαισθησία τύπου ΙΙI ....................................... 32
Υπερευαισθησία τύπου ΙV....................................... 32
Ανοσοδιαγνωστικές εξετάσεις....................................... 33
Προτεινόμενη βιβλιογραφία............................................. 34
2. Διαγνωστική προσέγγιση σε δερματολογικά περιστατικά
Ρ. Φαρμάκη, Ε. Παπαδογιαννάκης
Αρχική προσέγγιση............................................................. 35
Λήψη του ιστορικού............................................................ 35
Γενική κλινική εξέταση ...................................................... 40
Δερματολογική κλινική εξέταση ........................................ 40
Κατανομή και μορφολογία των δερματικών αλλοιώσεων 40
Διαμόρφωση της διαφορικής διάγνωσης............................ 51
Διαγνωστικές εξετάσεις...................................................... 51
Εξετάσεις για εξωπαράσιτα........................................... 51
Επισκόπηση και καλό χτένισμα του τριχώματος..... 51
Μικροσκοπική εξέταση φολίδων, εφελκίδων, τριχών 51
Λήψη ξεσμάτων από το δέρμα................................. 54
Παρασιτολογική εξέταση στον έξω ακουστικό πόρο . 54
Ανοσολογικές εξετάσεις για εξωπαράσιτα............... 55
Εξετάσεις για δερματόφυτα........................................... 55
Εξέταση με τη φθορίζουσα λυχνία του Wood.......... 55
Άμεση μικροσκόπηση τριχών και φολίδων ............. 55
Καλλιέργεια για μύκητες και τεχνική ανίχνευσης
μακροκονιδίων στις καλλιέργειες ............................ 56
Ιστοπαθολογική εξέταση.......................................... 57
Άλλες εξετάσεις.................................................................. 58
Κυτταρολογική εξέταση................................................ 58
Τεχνικές λήψης κυτταρολογικού υλικού.................. 58
Ερμηνεία .................................................................. 58
Καλλιέργεια για βακτηρίδια και αντιβιόγραμμα ........... 60
Τρόποι λήψης του υλικού που προορίζεται
για καλλιέργεια......................................................... 60
Τριχογράφημα ............................................................... 60
Τεχνική και ερμηνεία του τριχογραφήματος............ 60
Βιοψίες από το δέρμα ................................................... 61
Τεχνική .................................................................... 61
Προτεινόμενη βιβλιογραφία ....................................... 63
ΜΕΡΟΣ Β - ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΣΚΥΛΟΥ
3. ΒΑΚΤΗΡΙΔΙΑΚΕΣ ΔΕΡΜΑΤΙΤΙΔΕΣ (ΠΥΟΔΕΡΜΑ)
Ρ. Φαρμάκη
Επιφανειακό και επιπολής πυόδερμα .............................. 67
Παρατριμματική ή δερματίτιδα των
δερματικών πτυχών ....................................................... 67
Πυοτραυματική δερματίτιδα ........................................ 68
Δερματίτιδα από βακτηριδιακή υπερανάπτυξη............. 69
Φλυκταινώδης δερματίτιδα των κουταβιών (impetigo)... 70
Βλεννογονοδερματική δερματίτιδα............................... 71
Επιπολής θυλακίτιδα ..................................................... 72
Εξαπλούμενο πυόδερμα................................................. 75
Βαθύ πυόδερμα.................................................................. 76
Εντοπισμένο βαθύ πυόδερμα......................................... 76
Πυόδερμα του επιρινίου........................................... 76
Πυοκοκκιωματώδης ποδοδερματίτιδα
(βαθύ πυόδερμα των κάτω σημείων των άκρων) .... 77
Ιδιοπαθής μεσοδακτύλια δοθιήνωση ....................... 79
Φλέγμονας................................................................ 80
Πυόδερμα των κάλων............................................... 81
Πυόδερμα της γενειακής σύμφυσης («ακμή»)......... 81
Πυοτραυματική θυλακίτιδα-δοθιήνωση .................. 83
Γενικευμένο βαθύ πυόδερμα ......................................... 83
Πυόδερμα της φυλής German shepherd................... 83
Δοθιήνωση ύστερα από καλλωπιστικό μπάνιο
και περιποίηση του τριχώματος ............................... 84
Πυόδερμα από ειδικά παθογόνα βακτηρίδια.................. 85
Δερματοφίλωση............................................................. 85
Λεπροειδές κοκκίωμα - Βοτρυομύκωση ....................... 86
Νοκαρδίαση-Ακτινομυκητίαση..................................... 86
Θεραπευτική αντιμετώπιση ................................................ 87
Τοπική αγωγή ................................................................ 87
Συστημική αγωγή .......................................................... 88
Αντιμετώπιση του υποτροπιάζοντος πυοδέρματος........ 89
Προτεινόμενη βιβλιογραφία............................................. 90
4. ΜΥΚΗΤΙΑΚΕΣ ΔΕΡΜΑΤΙΤΙΔΕΣ
Φ. Καλτσογιάννη
Δερματοφυτίαση ................................................................. 91
Δερματίτιδα από Malassezia............................................... 98
Κρυπτοκόκκωση ................................................................. 101
Προτεινόμενη βιβλιογραφία............................................. 103
5. ΠΑΡΑΣΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΖΩΪΚΕΣ ΔΕΡΜΑΤΙΤΙΔΕΣ
Ρ. Φαρμάκη, Α. Κουτίνας, Μ. Σαριδομιχελάκης
Παρασιτικές δερματίτιδες...................................................... 105
Δεμοδήκωση.................................................................. 105
Σαρκοπτική ψώρα.......................................................... 112
Ωτοδηκτική ψώρα.......................................................... 115
Σεϋλετιέλλωση .............................................................. 117
Τρομπικουλλίωση.......................................................... 118
Στρελενσίωση................................................................ 119
Φθειρίωση...................................................................... 120
Παρασίτωση από ψύλλους και κρότωνες...................... 121
Κροτωνική δερματίτιδα................................................. 124
Μυΐωση.......................................................................... 125
Δερματίτιδα των πτερυγίων των αυτιών από
νύγματα μυγών .............................................................. 127
Αγκυλοστομιακή δερματίτιδα ....................................... 128
Δερματίτιδα από Pelodera strongyloides...................... 129
Μικροφιλαριακή δερματίτιδα........................................ 130
Πρωτοζωϊκές δερματίτιδες (Α. Κουτίνας, Μ. Σαριδομιχελάκης) 130
Λεϊσμανίωση ................................................................. 130
Προτεινόμενη βιβλιογραφία ....................................... 149
6. ΑΛΛΕΡΓΙΚΕΣ ΔΕΡΜΑΤΙΤΙΔΕΣ
Μ. Σαριδομιχελάκης
Κνίδωση και αγγειογενές οίδημα........................................ 151
Ατοπική δερματίτιδα........................................................... 153
Τροφική αλλεργία ή δυσανεξία .......................................... 171
Αλλεργική από ψύλλους δερματίτιδα................................. 178
Προτεινόμενη βιβλιογραφία............................................. 185
7. ΑΥΤΟΑΝΟΣΕΣ ΚΑΙ ΑΝΟΣΟΓΕΝΕΙΣ
ΔΕΡΜΑΤΟΠΑΘΕΙΕΣ
Ε. Παπαδογιαννάκης
Φυλλώδης πέμφιγα ............................................................ 187
Ερυθηματώδης πέμφιγα...................................................... 190
Κοινή πέμφιγα..................................................................... 191
Υποεπιδερμικές δερματίτιδες ............................................. 193
Πεμφιγοειδές των βλεννογόνων .................................... 193
Κλασικό πομφολυγώδες πεμφιγοειδές.......................... 194
Επίκτητη πομφολυγώδης επιδερμόλυση ....................... 194
Ιριδοδερματικό σύνδρομο
(σύνδρομο των Vogt-Koyanagi-Harada)............................. 196
Φαρμακευτική δερματίτιδα................................................. 197
Πολύμορφο ερύθημα .......................................................... 198
Σύνδρομο των Stevens-Johnson και τοξική επιδερμική
νεκρόλυση........................................................................... 200
Δερματικός ερυθηματώδης λύκος....................................... 202
Φυσαλιδώδης δερματικός ερυθηματώδης λύκος........... 202
Αποφολιδωτικός δερματικός ερυθηματώδης λύκος...... 202
Βλεννογονοδερματικός ερυθηματώδης λύκος............... 203
«Δισκοειδής» δερματικός ερυθηματώδης λύκος........... 203
Συστημικός ερυθηματώδης λύκος....................................... 204
Πομφολυγώδης συστημικός ερυθηματώδης λύκος............. 205
Ανοσοκατασταλτικά, ανοσορρυθμιστικά φάρμακα
και θεραπευτική στρατηγική............................................... 205
Ανοσοκατασταλτικά φάρμακα ...................................... 206
Ανοσορρυθμιστικά φάρμακα......................................... 207
Τοπική θεραπεία ............................................................ 209
Προτεινόμενη βιβλιογραφία............................................. 210
8. ΓΕΝΙΚΕΥΜΕΝΕΣ ΚΑΙ ΕΝΤΟΠΙΣΜΕΝΕΣ
ΑΛΩΠΕΚΙΕΣ
Α.Φ. Κουτίνας, Μ.Κ. Χατζής
Συγγενής υποτρίχωση/αλωπεκία......................................... 211
Αλωπεκικές φυλές......................................................... 211
Συγγενής υποτρίχωση.................................................... 212
Εξωδερμική θυλακοδυσπλασία ..................................... 212
Μελανινογενείς θυλακοδυσπλασίες.................................... 214
Θυλακοδυσπλασίες που συνδέονται με τη φυλή ................ 217
Τριχοθυλακική λιπίδωση .................................................... 219
Τοπογραφικά προκαθορισμένη αλωπεκία .......................... 220
Αλωπεκία Χ ή ιδιοπαθής θυλακοκυκλική αλωπεκία.............. 221
Υποτροπιάζουσα ή εποχική αλωπεκία των κενεώνων........ 224
Υποθυρεοειδική δερμάτωση............................................... 226
Υπερφλοιοεπινεφριδική δερμάτωση
ή σύνδρομο του Cushing ..................................................... 231
Υπεροιστρογονική δερμάτωση ........................................... 237
Υπεροιστρογονισμός στους αρσενικούς σκύλους......... 238
Υπεροιστρογονισμός στους θηλυκούς σκύλους............ 239
Υποφυσιακός νανισμός....................................................... 240
Γυροειδής αλωπεκία ........................................................... 242
Ψευδογυροειδής αλωπεκία ................................................. 243
Τελογονική τριχόπτωση-αλωπεκία ..................................... 244
Καθυστέρηση ή αναστολή της επανέκφυσης
του τριχώματος ύστερα από κούρεμα ................................ 245
Μεταχημειοθεραπευτική αλωπεκία .................................... 247
Υπερβολική τριχόρροια ...................................................... 248
Μορφέα ή εντοπισμένη σκληροδερμία............................... 248
Ουλώδης αλωπεκία............................................................. 249
Αλωπεκία από υπερελκυσμό ή συμπίεση του τριχώματος... 249
Εντοπισμένη μετεμβολιακή αλωπεκία................................ 250
Προτεινόμενη βιβλιογραφία............................................. 252
9. ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΚΕΡΑΤΙΝΟΠΟΙΗΣΗΣ
Α.Φ. Κουτίνας, Μ.Κ. Χατζής
Εισαγωγή στις διαταραχές της κερατινοποίησης................ 255
Ξηρή σμηγματόρροια .................................................... 256
Λιπαρή σμηγματόρροια ................................................ 256
Σμηγματορροϊκή δερματίτιδα........................................ 256
Πρωτογενής ή ιδιοπαθής σμηγματόρροια και
σμηγματορροϊκή δερματίτιδα ............................................. 257
Ιχθύωση............................................................................... 259
Δερματώσεις που ανταποκρίνονται στη χορήγηση
ψευδαργύρου....................................................................... 261
Θανατηφόρος ακροδερματίτιδα ................................... 261
Σύνδρομο Ι..................................................................... 262
Σύνδρομο ΙΙ ................................................................... 263
Πρωτογενής ή ιδιοπαθής σμηγματαδενίτιδα ...................... 264
Υπερπλασία των σμηγματογόνων αδένων.......................... 268
Συγγενής παρακεράτωση των τριχοθυλακίων .................... 268
Επιχείλια σμηγματορροϊκή δερμάτωση των πτερυγίων
των αυτιών .......................................................................... 269
Επίκτητη υπερκεράτωση του ακρορινίου ή/και
των πελματικών φυμάτων................................................... 270
Παρακεράτωση του ακρορινίου στη φυλή
Labrador retriever ............................................................... 272
Οικογενής υπερκεράτωση των πελματικών φυμάτων ........ 272
Παρασυμπαθολυτική υπερκεράτωση του ακρορινίου
(ξηρομυτία)......................................................................... 273
Υπερπλασία του αδένα της ουράς ...................................... 274
«Ακμή» (τραυματική θυλακίτιδα) ...................................... 275
Θεραπεία των διαταραχών της κερατινοποίησης ............... 275
Τοπική θεραπεία ............................................................ 275
Συστημική θεραπεία ...................................................... 277
Προτεινόμενη βιβλιογραφία............................................. 279
10. ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟΥ ΤΟΥ
ΔΕΡΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΤΡΙΧΩΜΑΤΟΣ
Μ.Κ. Χατζής, Α.Φ. Κουτίνας
Λεύκη.................................................................................. 281
Ιδιοπαθής αποχρωματισμός του ακρορινίου........................ 283
Υπερχρωμία του δέρματος και του τριχώματος ................ 283
Μελανοδερμία ............................................................... 283
Μελανοτριχία ............................................................... 286
Υποχρωματισμός, αποχρωματισμός και άλλες χρωματικές
μεταβολές του δέρματος και του τριχώματος .................... 286
Προτεινόμενη βιβλιογραφία............................................. 292
11. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΔΕΡΜΑΤΟΠΑΘΕΙΕΣ
Φ. Καλτσογιάννη
Φωτοδερματίτιδα και ακτινική κεράτωση.......................... 293
Δερματίτιδα από θερμική ακτινοβολία............................... 296
Θερμικά και χημικά εγκαύματα.......................................... 297
Κρυοπαγήματα.................................................................... 300
Ερεθιστική από επαφή δερματίτιδα.................................... 301
Δερματίτιδα από ξένα σώματα (άγανα).............................. 303
Έλκη από κατάκλιση........................................................... 304
Δήγματα από ιοβόλα φίδια ................................................. 306
Τιτάνωση του δέρματος...................................................... 307
Προτεινόμενη βιβλιογραφία............................................. 309
12. ΨΥΧΟΓΕΝΕΙΣ ΔΕΡΜΑΤΟΠΑΘΕΙΕΣ
Μ. Σαριδομιχελάκης
Δερματίτιδα από λείξη των άκρων ..................................... 311
Κυνήγημα και τραυματισμός της ουράς............................. 316
Θηλασμός των κενεώνων.................................................... 317
Ψυχογενής λείξη του πρωκτού ή των κάτω σημείων
των άκρων........................................................................... 317
Προτεινόμενη βιβλιογραφία............................................. 318
13. ΑΓΓΕΙΟΓΕΝΕΙΣ ΔΕΡΜΑΤΟΠΑΘΕΙΕΣ
Μ.Κ. Χατζής, Α.Φ. Κουτίνας
Εισαγωγή στις αγγειογενείς δερματοπάθειες...................... 319
Αγγειοπαθητικές δερματοπάθειες....................................... 319
Αγγειΐτιδα....................................................................... 319
Αρτηρίτιδα του ρινικού κατόπτρου ............................... 322
Οικογενής αγγειοπαθητική δερματοπάθεια
συγκεκριμένων φυλών................................................... 323
Θρομβοεμβολική και υπερπλαστική νέκρωση
των χειλέων των πτερυγίων των αυτιών........................ 324
14 ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΖΩΩΝ ΣΥΝΤΡΟΦΙΑΣ
Ισχαιμικές δερματοπάθειες................................................. 326
Οικογενής δερματομυΐτιδα ............................................ 327
Εντοπισμένη μετεμβολιακή ισχαιμική δερματοπάθεια . 328
Γενικευμένη μετεμβολιακή και ιδιοπαθής
ισχαιμική δερματοπάθεια .............................................. 328
Προτεινόμενη βιβλιογραφία............................................. 330
14. ΔΕΡΜΑΤΟΠΑΘΕΙΕΣ ΠΟΙΚΙΛΗΣ ή
ΑΓΝΩΣΤΗΣ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑΣ
Α.Φ. Κουτίνας, Μ.Κ. Χατζής
Εωσινοφιλικές δερματίτιδες ............................................... 331
Εωσινοφιλική δοθιήνωση του προσώπου ..................... 331
Εωσινοφιλικά κοκκιώματα ........................................... 332
Εωσινοφιλική δερματίτιδα με οίδημα ........................... 333
Εωσινοφιλική φλυκταινώδης δερματίτιδα-θυλακίτιδα .. 333
Άσηπτες ουδετεροφιλικές δερματίτιδες.............................. 335
Άσηπτη ουδετεροφιλική δερματίτιδα............................ 335
Γαγγραινώδες πυόδερμα ............................................... 336
Ιδιοπαθής υποκεράτια φλυκταινώδης δερματίτιδα ....... 336
Άσηπτη φλυκταινώδης ερυθροδερμία της φυλής
miniature schnauzer ...................................................... 336
Φλυκταινώδης φαρμακευτική δερματίτιδα ................... 337
Σύνδρομο των άσηπτων πυοκοκκιωμάτων/κοκκιωμάτων.. 337
Αντιδραστική ιστιοκυττάρωση του δέρματος..................... 339
Ανασαρκοειδές (βαθύ άσηπτο πυόδερμα) των κουταβιών .. 341
Άσηπτη οζώδης υποδερματίτιδα......................................... 343
Επιδερμορρηξία των πελματικών φυμάτων........................ 344
Πομφολυγώδης επιδερμόλυση............................................ 345
Επιπολής νεκρολυτική δερματίτιδα .................................... 345
Σύνδρομο των Ehlers-Danlos ή δερματοσπάραξη.............. 348
Συρίγγια του μεταταρσίου στη φυλή German shepherd..... 350
Μελαγχρωστική ακάνθωση ................................................ 351
Βλεννίδωση......................................................................... 351
Ψευδολέμφωμα ................................................................... 352
Προτεινόμενη βιβλιογραφία ............................................ 353
15. ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΒΛΕΦΑΡΩΝ ΤΩΝ ΝΥΧΙΩΝ,
ΤΩΝ ΠΡΩΚΤΙΚΏΝ ΣΑΚΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΥΤΙΩΝ
Φ. Καλτσογιάννη, Μ. Σαριδομιχελάκης
Παθήσεις των βλεφάρων........................................................ 355
Ανατομική υπόμνηση .................................................... 355
Βλεφαρίτιδα................................................................... 355
Νεοπλασματικές και άλλες μάζες των βλεφάρων ........ 355
Χαλάζιο ...................................................................... 355
Κριθή και φλεγμονή των αδένων του Meibom.......... 355
Αδένωμα και αδενοκαρκίνωμα των αδένων του Meibom 358
Μελανοκύττωμα και μελάνωμα................................. 358
Ιογενές θήλωμα .......................................................... 358
Ιστιοκύττωμα.............................................................. 358
Παθήσεις των νυχιών.......................................................... 359
Ονυχομυκητίαση............................................................ 359
Λυκοειδής ονυχίτιδα...................................................... 359
Νεοπλάσματα της βάσης των νυχιών και των δακτύλων.. 362
Παθήσεις των πρωκτικών σάκων........................................ 365
Ανατομική υπόμνηση .................................................... 365
Φλεγμονή και αποστηματοποίηση
των πρωκτικών σάκων................................................... 365
Καρκίνωμα των πρωκτικών σάκων ............................... 366
Περιπρωκτικά συρίγγια ................................................. 367
Παθήσεις των αυτιών.......................................................... 369
Έξω ωτίτιδα................................................................... 369
Πρωτογενής εκκριτική μέση ωτίτιδα............................. 388
Προτεινόμενη βιβλιογραφία............................................. 389
16. ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΗ ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΕΣ
ΜΑΖΕΣ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ
Α.Φ. Κουτίνας, Μ.Κ. Χατζής
Νεοπλασματικές ................................................................ 391
Ιογενή θηλώματα του δέρματος και των βλεννογόνων ...... 391
Νεοπλάσματα των τριχοθυλακίων ..................................... 393
Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα (ΑΚΚ) ................................ 396
Νεοπλάσματα των σμηγματογόνων αδένων ...................... 398
Περιπρωκτικά νεοπλάσματα............................................... 400
Νεοπλάσματα των αποκρινών και μεροκρινών αδένων ..... 402
Νεοπλάσματα των περιφερικών νεύρων............................. 403
Μύξωμα και μυξοσάρκωμα ............................................... 403
Αιμαγγειοπερικύττωμα ....................................................... 403
Αιμαγγείωμα ....................................................................... 405
Αιμαγγειοσάρκωμα............................................................. 405
Νεοπλάσματα των λεμφαγγείων ........................................ 406
Νεοπλάσματα του λιπώδους ιστού ..................................... 407
Ιστιοκυττώματα του δέρματος............................................ 408
Επιθηλιοτρόπο και μη επιθηλιοτρόπο λέμφωμα ................ 412
Πλασμοκύττωμα ................................................................ 417
Αφροδίσιο μεταδοτικό νεόπλασμα ................................... 419
Μαστοκυττώματα ............................................................... 420
Μελανινοκυτταρικά νεοπλάσματα ..................................... 427
Αδιαφοροποίητο γιγαντοκυτταρικό σάρκωμα.................... 430
Φλεγμονικό καρκίνωμα ή καρκινωμάτωση του μαστού .... 430
Μη νεοπλασματικές .......................................................... 431
Κύστεις του δέρματος......................................................... 431
Αμαρτώματα ή σπίλοι και οζώδης δερματοΐνωση.............. 432
Ακτινική και διάφορες άλλες κερατώσεις .......................... 434
Κεράτινες προεξοχές ή "κέρατα" του δέρματος................. 435
Προτεινόμενη βιβλιογραφία............................................. 436
ΜΕΡΟΣ Γ - ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΓΑΤΑΣ
17. ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΩΝ ΚΛΙΝΙΚΩΝ
ΜΟΡΦΟΤΥΠΩΝ ΣΤΙΣ ΚΝΗΣΜΩΔΕΙΣ
ΔΕΡΜΑΤΟΠΑΘΕΙΕΣ ΤΗΣ ΓΑΤΑΣ
Μ.Κ. Χατζής, Α.Φ. Κουτίνας
Βλατιδοεφελκιδώδης ή κεχροειδής δερματίτιδα................. 441
Κνησμός ή/και δερματίτιδα στην κεφαλή και τον τράχηλο.. 442
Σύμπλεγμα εωσινοφιλικής δερματίτιδας............................ 443
Αυτοπροκαλούμενη συμμετρική αλωπεκία........................ 445
Προτεινόμενη βιβλιογραφία............................................. 449
18. ΒΑΚΤΗΡΙΔΙΑΚΕΣ ΔΕΡΜΑΤΙΤΙΔΕΣ
Ε. Παπαδογιαννάκης
Πυόδερμα από κοινά βακτηρίδια........................................ 451
Επιπολής πυόδερμα ....................................................... 451
Βαθύ πυόδερμα ............................................................. 452
Πυόδερμα από ειδικά βακτηρίδια....................................... 454
Μυκοβακτηριδιακή δερματίτιδα ................................... 454
Νοκαρδίωση ................................................................. 456
Προτεινόμενη βιβλιογραφία............................................. 458
19. ΜΥΚΗΤΙΑΚΕΣ ΔΕΡΜΑΤΙΤΙΔΕΣ
Φ. Καλτσογιάννη
Δερματοφυτίαση ................................................................. 459
Δερματίτιδα από Malassezia............................................... 462
Κρυπτοκόκκωση ................................................................. 464
Σποροτρίχωση..................................................................... 466
Προτεινόμενη βιβλιογραφία............................................. 468
20. ΠΑΡΑΣΙΤΙΚΕΣ, ΠΡΩΤΟΖΩΪΚΕΣ ΚΑΙ ΙΟΓΕΝΕΙΣ
ΔΕΡΜΑΤΙΤΙΔΕΣ
Ρ. Φαρμάκη
Παρασιτικές δερματίτιδες................................................... 469
Δεμοδήκωση.................................................................. 467
Ωτοδηκτική ψώρα.......................................................... 471
Νωτοεδρική ψώρα......................................................... 472
Σεϋλετιέλλωση .............................................................. 473
Παρασίτωση από ψύλλους............................................ 474
Φθειρίωση...................................................................... 477
Δερμανύσσωση.............................................................. 478
Λυνξακαρίωση............................................................... 478
Τρομπικουλλίωση.......................................................... 478
Πρωτοζωϊκές δερματίτιδες.................................................. 479
Λεϊσμανίωση ................................................................. 479
Ιογενείς δερματίτιδες .......................................................... 480
Ερπητοΐωση................................................................... 480
Καλυκοΐωση................................................................... 480
Ευλογιά.......................................................................... 481
Ιογενής θηλωμάτωση..................................................... 482
Δερματίτιδα από τον ιό της λευχαιμίας
(Feline Leukemia virus, FeLV)...................................... 482
Προτεινόμενη βιβλιογραφία............................................. 484
21. ΑΛΛΕΡΓΙΚΕΣ ΔΕΡΜΑΤΙΤΙΔΕΣ
Μ. Σαριδομιχελάκης
Αλλεργική από ψύλλους δερματίτιδα................................. 485
Τροφική αλλεργία (ανεπιθύμητες αντιδράσεις στην τροφή) . 487
Ατοπικό σύνδρομο του δέρματος ....................................... 491
Προτεινόμενη βιβλιογραφία............................................. 498
22. ΑΥΤΟΑΝΟΣΕΣ ΚΑΙ ΑΝΟΣΟΓΕΝΕΙΣ
ΔΕΡΜΑΤΟΠΑΘΕΙΕΣ
Ε. Παπαδογιαννάκης
Φυλλώδης πέμφιγα ............................................................. 499
Δερματικός εντοπισμένος ή «δισκοειδής»
ερυθηματώδης λύκος .......................................................... 500
Συστημικός ερυθηματώδης λύκος....................................... 500
Φαρμακευτική δερματίτιδα................................................. 501
Θεραπευτική στρατηγική, ανοσοκατασταλτικά και
ανοσορρυθμιστικά φάρμακα............................................... 502
Γλυκοκορτικοειδή.......................................................... 503
Χλωραμβουκίλη ............................................................ 503
Κυκλοσπορίνη ............................................................... 503
Προτεινόμενη βιβλιογραφία............................................. 504
23. ΕΠΙΚΤΗΤΕΣ ΑΛΩΠΕΚΙΚΕΣ ΔΕΡΜΑΤΟΠΑΘΕΙΕΣ
Α.Φ. Κουτίνας, Μ.Κ. Χατζής
Υπερθυρεοειδική................................................................. 505
Υπερφλοιοεπινεφριδική...................................................... 505
Σακχαροδιαβητική .............................................................. 507
Παρανεοπλασματική........................................................... 507
Μετατραυματική................................................................. 508
Φαρμακευτική..................................................................... 509
Προτεινόμενη βιβλιογραφία............................................. 510
24. ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΚΕΡΑΤΙΝΟΠΟΙΗΣΗΣ
Μ.Κ. Χατζής, Α.Φ. Κουτίνας
Πρωτογενής και δευτερογενής σμηγματόρροια.................. 511
Πρωτογενής ή ιδιοπαθής σμηγματαδενίτιδα ...................... 512
Δυσπλασία των σμηγματογόνων αδένων ........................... 513
Υπερπλασία του αδένα της ουράς ...................................... 513
Ακμή ................................................................................... 514
Προτεινόμενη βιβλιογραφία............................................. 516
25. ΨΥΧΟΓΕΝΕΙΣ ΔΕΡΜΑΤΟΠΑΘΕΙΕΣ
Μ. Σαριδομιχελάκης
Αυτοπροκαλούμενη αλωπεκία-δερματίτιδα ....................... 517
16 ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΖΩΩΝ ΣΥΝΤΡΟΦΙΑΣ
Θηλασμός της ουράς........................................................... 517
Προτεινόμενη βιβλιογραφία............................................. 518
26. ΔΕΡΜΑΤΟΠΑΘΕΙΕΣ ΠΟΙΚΙΛΗΣ
ή ΑΓΝΩΣΤΗΣ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑΣ
Α.Φ. Κουτίνας, Μ.Κ. Χατζής
Φωτοδερματίτιδα ................................................................ 519
Ιδιοπαθής δερματίτιδα του προσώπου................................ 520
Ιδιοπαθής ελκώδης δερματίτιδα.......................................... 521
Επιπολής νεκρολυτική δερματίτιδα .................................... 522
Παρανεοπλασματική και ιδιοπαθής αποφολιδωτική
δερματίτιδα ......................................................................... 522
Εκφυλιστική-βλεννιδώδης τοιχωματική τριχοθυλακίτιδα .. 523
Πολύμορφο ερύθημα .......................................................... 524
Δερματική λεμφοκυττάρωση.............................................. 525
Υπερχρωματική κνίδωση (μαστοκυτταρική βλατιδώδης
δερματίτιδα)........................................................................ 526
Πλασμοκυτταρική ποδοδερματίτιδα................................... 527
Σύνδρομο επίκτητης ευρηξίας του δέρματος...................... 529
Διατιτραίνουσα δερματίτιδα ............................................... 530
Υποδερματίτιδα .................................................................. 530
Παγκρεατογενής υποδερματίτιδα.................................. 530
Τροφογενής υποδερματίτιδα (πανστεατίτιδα
ή νόσος του κιτρίνου λίπους) ........................................ 531
Φακοειδείς κηλίδες ............................................................. 531
Προτεινόμενη βιβλιογραφία............................................. 532
27. ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΒΛΕΦΑΡΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΥΤΙΩΝ
Φ. Καλτσογιάννη, Α.Φ. Κουτίνας
Παθήσεις των βλεφάρων..................................................... 533
Βλεφαρίτιδα................................................................... 533
Νεοπλάσματα των βλεφάρων........................................ 534
Παθήσεις των αυτιών.......................................................... 537
Αλωπεκία των πτερυγίων των αυτιών και περιωτική
υποτρίχωση.................................................................... 537
Έξω ωτίτιδα................................................................... 537
Υπερπλαστική-νεκρωτική έξω ωτίτιδα ......................... 540
Ωτική κυσταδενωμάτωση.............................................. 541
Πολύποδες στον έξω ακουστικό πόρο........................... 541
Χονδρίτιδα των πτερυγίων των αυτιών......................... 542
Προτεινόμενη βιβλιογραφία............................................. 544
28. ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΜΗ ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΟΙ
ΟΓΚΟΙ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ
Μ.Κ. Χατζής, Α.Φ. Κουτίνας
Πολυκεντρικό ή τύπου Bowen ακανθοκυτταρικό
in situ καρκίνωμα................................................................ 545
Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα............................................. 546
Βασικοκυτταρικά ή βασαλοειδή νεοπλάσματα .................. 548
Επιθηλιοτρόπο λέμφωμα .................................................... 549
Προϊούσα ιστιοκυττάρωση του δέρματος........................... 549
Μαστοκυττώματα ............................................................... 550
Σαρκοειδή ........................................................................... 551
Σαρκώματα στα σημεία των εγχύσεων............................... 551
Μεταστατικό καρκίνωμα των δακτύλων ή
πνευμονοδακτυλικό σύνδρομο ........................................... 554
Ξανθωμάτωση του δέρματος.............................................. 555
Προτεινόμενη βιβλιογραφία............................................. 557
ΜΕΡΟΣ Δ - ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΜΙΚΡΩΝ
ΘΗΛΑΣΤΙΚΩΝ ΣΥΝΤΡΟΦΙΑΣ
29. ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΟΥΝΕΛΙΟΥ, ΤΟΥ ΙΝΔΙΚΟΥ
ΧΟΙΡΙΔΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΡΙΚΗΤΟΥ
Ρ. Φαρμάκη, Φ. Καλτσογιάννη
Δερματοπάθειες του κουνελιού ........................................ 561
Μυξωμάτωση ................................................................ 561
Παστεριδίαση ................................................................ 561
Υγρή δερματίτιδα του τραχήλου.................................... 562
Ελκώδης ποδοδερματίτιδα............................................. 564
Σύφιλη ........................................................................... 565
Δερματοφυτίαση............................................................ 566
Ψωροπτική έξω ωτίτιδα................................................. 567
Σαρκοπτική ψώρα.......................................................... 569
Σεϋλετιέλλωση .............................................................. 570
Δερματοπάθειες του ινδικού χοιριδίου............................ 571
Τριξακαρίωση................................................................ 571
Ψώρα του τριχώματος ................................................... 572
Δερματοφυτίαση............................................................ 573
Ελκώδης ποδοδερματίτιδα............................................. 574
Αβιταμίνωση C.............................................................. 575
Τριχοθυλακίωμα............................................................ 576
Αλωπεκία από υπεροιστρογονισμό ............................... 576
Δερματοπάθειες του κρικητού......................................... 577
Δεμοδήκωση.................................................................. 577
Δερματοφυτίαση............................................................ 578
Ιογενές επιθηλίωμα/τριχοεπιθηλίωμα............................ 578
Υπερφλοιοεπινεφριδισμός............................................. 578
Προτεινόμενη βιβλιογραφία............................................. 580
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: Φαρμακευτικός οδηγός στη
δερματολογία του σκύλου και της γάτας ........................ 581
Προτεινόμενα βιβλία δερματολογίας .............................. 597
Ευρετήριο .......................................................................... 598