Περιβαλλοντικοί παράγοντες και ποιότητα ζωής
Ο παρών συλλογικός τόμος με τον τίτλο "Περιβαλλοντικοί παράγοντες και ποιότητα ζωής" είναι καρπός της προσπάθειας δεκατεσσάρων επιστημόνων του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου που ενδιαφέρονται και εργάζονται για τη σύγχρονη επιστήμη της Ανθρωποοικολογίας, της επιστήμης που έχει ως αντικείμενό της το ανθρώπινο περιβάλλον και την ποιότητα της ανθρώπινης ζωής. Μια πλειάδα επιστημόνων του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου καταθέτει, στο παρόν πόνημα, τις απόψεις της, καθορίζει παράγοντες που επηρεάζουν το ανθρώπινο περιβάλλον και χαράσσει γραμμές για καλύτερη ποιότητα ζωής.
Τα κείμενα που ακολουθούν μπορούν να βοηθήσουν τον αναγνώστη να κατανοήσει τα νέα δεδομένα που τίθενται σήμερα στο σύγχρονο ανθρωπογενές περιβάλλον και να τα λάβει υπόψη του για την προστασία του και την ποιοτική βελτίωση της καθημερινότητάς του.
(Καθηγητής Κων/νος Δ. Αποστολόπουλος, Πρόεδρος Τμήματος Οικιακής Οικονομίας και Οικολογίας)
Περιεχόμενα:
Πρόλογος του Καθηγητή Κωνσταντίνου Δ. Αποστολόπουλου,Προέδρου του Τμήματος Οικιακής Οικονομίας και Οικολογίας 13
Οι Απαρχές της Ανθρωποοικολογίας στον Αρχαιοελληνικό Στοχασμό
Κωνσταντίνα Κουτρούμπα, Λέκτορας 15
1. Εισαγωγή. Το Ερευνητικό Πεδίο της Ανθρωποοικολογίας 16
2. Ο Αρχαιοελληνικός Στοχασμός και η Ανθρωποοικολογία 17
2.1 Η Οικονομική Δραστηριότητα στα Πλαίσια του Οίκου 19
2.2 Οι Ρόλοι και οι Σχέσεις των Μελών της Οικογένειας 22
2.3 Η Διατροφή, η Ενδυμασία, η Υγιεινή 25
3. Συμπέρασμα 27
Βιβλιογραφία 28
Πολιτισμικό Περιβάλλον και Ποιότητα Ζωής:η Περίπτωση των Παραδοσιακών Τεχνών και Επαγγελμάτων
Ευαγγελία Ν. Γεωργιτσογιάννη, Επίκουρη Καθηγήτρια 31
1. Εισαγωγή 32
2. Οικιακή Οικονομία και Παραδοσιακές Τέχνες και Επαγγέλματα 33
3. Συμπεράσματα 36
Βιβλιογραφία 38
Αστικό Πράσινο και Ποιότητα Ζωής: Η Περίπτωση της Αθήνας
Ρόϊδω Μητούλα, Λέκτορας 44
1. Εισαγωγή 44
2. Χώροι Πράσινου - Η Σταδιακή Μείωσή τους 45
3. Το Αστικό Πράσινο της Αθήνας 48
4. Η Χρησιμότητα του Αστικού Πράσινου στην Αθήνα 52
5. Θέματα Ιδιοκτησίας του Αστικού Πράσινου της Αθήνας 53
6. Το Θεσμικό Πλαίσιο Προστατεύει το Αστικό Πράσινο 53
7. Το Πρόγραμμα Αττική SOS - Μια Ελπιδοφόρα Πρωτοβουλία 54
8. Η Ευκαιρία των Ολυμπιακών Αγώνων 55
9. Συμπεράσματα 56
Βιβλιογραφία 58
Κοινονικο-Οικονομικοί Παράγοντες και Διατροφική Συμπεριφορά
Αναστασία Κανέλλου, Λέκτορας 61
1. Εισαγωγή 62
1.1 Παράγοντες Επιρροής της Διατροφικής Συμπεριφοράς 62
1.2 Σύγχρονος Τρόπος Διατροφής και Κίνδυνοι για την Υγεία 62
2. Ποιότητα της Τροφής στα Χαμηλότερα Κοινωνικο-Οικονομικά
Στρώματα 63
2.1 Διατροφική Συμπεριφορά σε Ειδικές Πληθυσμιακές Ομάδες 63
2.1.1 Εγκυμοσύνη 63
2.1.2 Παιδιά - έφηβοι 64
2.1.3 Ενήλικες και Τρίτη Ηλικία 64
3. Μαθητικές Διατροφικές Γνώσεις 64
3.1 Τρόπος Ζωής και Διατροφής των Εφήβων-Μαθητών 65
4. Ο Ρόλος της Ορθοδοξίας 65
5. Προτάσεις 66
Βιβλιογραφία 66
Η Κατανάλωση ως Προσδιοριστικός Παράγοντας της Ποιότητας Ζωής
Δέσποινα Σδράλη, Υποψ. Διδάκτωρ Χαροκοπείου Πανεπιστημίου 69
1. Εισαγωγή 70
2. Ο Προϋπολογισμός του Ελληνικού Νοικοκυριού 71
3. To Προφίλ του Σύγχρονου Καταναλωτή 73
4. Η Αγωγή του Καταναλωτή 76
5. Ανακεφαλαίωση - Συμπεράσματα 77
Βιβλιογραφία 79
To Σχολικό Αγχος και οι Τρόποι Αντιμετώπισής του
Αικατερίνη Μαριδάκη-Κασσωτάκη, Επίκουρη Καθηγήτρια 81
1. Εισαγωγή 82
2. Εννοιολογικές Διασαφήσεις 82
3. Το Σχολικό ’γχος: Μορφές, Συμπτώματα
και Επιπτώσεις του στους Μαθητές 86
4. Παράγοντες που Εντείνουν το Σχολικό ’γχος 89
5. Τρόποι Αντιμετώπισης του Σχολικού ’γχους 91
Βιβλιογραφία 93
Ο Ρόλος των Σχολικών Βιβλιοθηκών στην Ποιότητα της Παρεχόμενης Εκπαίδευσης
’ννα Σαΐτη, Λέκτορας 97
1. Εισαγωγή 98
2. Σκοπός της Έρευνας 99
3. Διαχρονική Εξέλιξη των Σχολικών Βιβλιοθηκών στην Ελλάδα 100
4. Προϋποθέσεις για την Αποτελεσματική Λειτουργία
των Σχολικών Βιβλιοθηκών 101
5. Η Μεθοδολογία της Έρευνας 103
6. Αποτελέσματα 104
7. Συμπεράσματα 107
8. Προτάσεις 110
Βιβλιογραφία 111
Νόμοι και Προεδρικά Διατάγματα 113
Η Ανάπτυξη Περιβαλλοντικών Αξιών στο Σχολείο
Μαρία Γκούσια-Ρίζου, Διδάκτωρ Χαροκοπείου Πανεπιστημίου 115
1. Εισαγωγή 116
2. Περιβαλλοντικές Αξίες και Σχολείο 117
3. Διδακτική Προσέγγιση του Θέματος 120
Βιβλιογραφία 121
Οικονομία του Αγροτικού Χώρου και Ποιότητα Ζωής στην Ελληνική Ύπαιθρο
Ελένη Θεοδωροπούλου, Λέκτορας 123
1. Εισαγωγή 124
2. Οικονομικά και Κοινωνικά Χαρακτηριστικά
του Αγροτικού Χώρου 125
3. Οικονομικά και Κοινωνικά Χαρακτηριστικά της Γεωργίας
(Φυτικής και Ζωικής Παραγωγής) 127
4. Αξιοποίηση του Τοπικού Πληθυσμού και Κινητοποίηση
των Τοπικών Πόρων 129
5. Συμπεράσματα 131
Βιβλιογραφία 132
Ιδιωτική Αποταμίευση στην Ελλάδα: Οικονομικοί και Δημογραφικοί Προσδιοριστικοί Παράγοντες
Γεώργιος Χονδρογιάννης, Αναπληρωτής Καθηγητής
Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο και Τράπεζα της Ελλάδος 135
1. Εισαγωγή 136
2. Οικονομικές Εξελίξεις στην Ελλάδα κατά την Περίοδο 1961-2001 140
3. Το Δημογραφικό Πρόβλημα 142
4. Το Θεωρητικό Πλαίσιο 144
5. Προσδιορισμός των Μεταβλητών και Εμπειρικά Αποτελέσματα 147
6. Συμπεράσματα 149
Βιβλιογραφία 150
Εσωτερική Ρύπανση Κατοικιών και Ποιότητα Ζωής
Παναγιώτα Χρυσικοπούλου, Λέκτορας 153
1. Eισαγωγή 154
2. Ρύποι που Προέρχονται από Χώρους εκτός της Κατοικίας 154
3. Ρύποι που Προέρχονται από το Χώρο της Κατοικίας 155
4. Ρύποι που Προέρχονται από τον Ανθρώπινο Μεταβολισμό
και τις Ανθρώπινες Δραστηριότητες 157
5. Συμπεράσματα 159
Βιβλιογραφία 159
Βιώσιμη Διαχείριση Στερεών Αποβλήτωνκαι Ποιότητα Ζωής του Πολίτη
Κωνσταντία-Αικατερίνη Λαζαρίδη, Λέκτορας, Τμήμα Γεωγραφίας 161
1. Εισαγωγή 162
1.1 Το Πρόβλημα των Στερεών Αποβλήτων 162
1.2 Διαχείριση Αποβλήτων και Ποιότητα Ζωής 163
2. Αρχές Βιώσιμης Διαχείρισης Αποβλήτων 164
3. Αστικά Στερεά Απόβλητα (ΑΣΑ) 165
3.1 Ποσοτικά και Ποιοτικά Χαρακτηριστικά των ΑΣΑ 165
3.2 Μέθοδοι Διαχείρισης και Επεξεργασίας των ΑΣΑ 166
3.3 Η Κατάσταση στην Ελλάδα 167
4. Θεσμικό Πλαίσιο 169
4.1 Η Ευρωπαϊκή Πολιτική για τη Διαχείριση των ΑΣΑ 169
4.2 Το Ευρωπαϊκό Νομοθετικό Πλαίσιο 170
4.3 Η Ελληνική Νομοθεσία 170
5. Μελέτη Περίπτωση: Οργανικά Απόβλητα 173
5.1 Εφαρμογές στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση 173
Βιβλιογραφία 175
Χρήση Αυτοκινήτου και Ποιότητα Ζωής
Κωνσταντίνος Γ. Αμπελιώτης, Λέκτορας 177
1. Εισαγωγή 178
2. Περιβάλλον και Αυτοκίνητο 178
2.1 Κατηγορίες Εκπεμπόμενων Ρύπων 179
2.2 Παρακολούθηση Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης στο
Λεκανοπέδιο της Αττικής 180
2.3 Ηχορύπανση 182
3. Μέτρα για τη Μείωση των Περιβαλλοντικών Επιβαρύνσεων 183
3.1 Έργα Υποδομής του Οδικού Δικτύου 183
3.2 Διοικητικά Μέτρα 183
3.3 Έλεγχος των Καυσαερίων με τη Χρήση Καταλύτη 184
3.4 Μείωση της Κατανάλωσης Καυσίμου 184
3.5 Βελτίωση της Ποιότητας των Καυσίμων 185
3.6 Χρήση Εναλλακτικών Καυσίμων 186
3.6.1 Βιοαιθανόλη 187
3.6.2 Βιοντίζελ 187
3.6.3 Φυσικό αέριο - Υγραέριο 187
3.6.4 Ηλεκτρικά αυτοκίνητα 188
4. Συζήτηση 189
Βιβλιογραφία 190
Η Ποιότητα του «Φυσικού» Τοπίου και η Σημασία της
Βασίλειος Δέτσης, Λέκτορας 193
1. Εισαγωγή - Oρισμοί 194
2. Προς τι τα Eισαγωγικά; 194
3. Η Ποιότητα και η Σημασία της 196
4. Κριτήρια για Δράση 197
5. Προοπτικές για το Μέλλον 198
Βιβλιογραφία 199
