Αγροδασοπονία

Αγροδασοπονία

Οι μικτές καλλιέργειες με δένδρα και γεωργικά φυτά, καθώς και οι βοσκότοποι με αραιά δένδρα, αποτελούν παραδοσιακά συστήματα χρήσης γης, αλλά η αγροδασοπονία, η επιστήμη που ασχολείται με τα συστήματα αυτά, είναι νέα και σε μεγάλο βαθμό άγνωστη στη χώρα μας. Στο βιβλίο αυτό -με τη βοήθεια 200 περίπου έγχρωμων εικόνων και σχημάτων- αναλύονται οι βασικές αρχές που διέπουν τη δομή και τη λειτουργία των αγροδασικών συστημάτων και τα πολλαπλά αγαθά και υπηρεσίες που προσφέρουν. Επικεντρώνεται στα παραδοσιακά αγροδασικά συστήματα, αλλά περιέχει βασικές πληροφορίες και για την εγκατάσταση σύγχρονων συστημάτων καθώς και για τα καταλληλότερα είδη που προσφέρονται για τον σκοπό αυτό. Απευθύνεται σε γεωτεχνικούς, κυρίως, επιστήμονες, αλλά και σε αγρότες. Προορίζεται και ως διδακτικό βιβλίο σε επαγγελματικά λύκεια, πανεπιστήμια και τεχνολογικά ιδρύματα.

Περιεχόμενα
Εισαγωγή
Ολοκληρωμένη χρήση γης
Έννοια της αγροδασοπονίας και των αγροδασικών συστημάτων
Ιστορική εξέλιξη
α) Διεθνώς
β) Στην Ελλάδα

Κεφάλαιο 1:
Δομή, ταξινόμηση και αλληλεπιδράσεις αγροδασικών συστημάτων
1.1. Δομικά στοιχεία αγροδασικών συστημάτων
1.2. Ταξινόμηση αγροδασικών συστημάτων
1.2.1. Δασογεωργικά συστήματα
1.2.2. Δασολιβαδικά συστήματα
1.2.3. Αγροδασολιβαδικά συστήματα
1.3. Αλληλεπιδράσεις δομικών στοιχείων
1.3.1. Υπέργειες αλληλεπιδράσεις
1.3.2. Υπόγειες αλληλεπιδράσεις

Κεφάλαιο 2:
Παραγωγικότητα των αγροδασικών συστημάτων
2.1 Έννοια της παραγωγικότητας
2.1.1. Ρόλος των δένδρων
2.1.2. Επιπτώσεις στη γεωργική παραγωγή
2.1.3. Επιπτώσεις στη λιβαδική και ζωική παραγωγή
2.2 Προϊόντα αγροδασικών συστημάτων
2.2.1. Προϊόντα των δένδρων
2.2.2. Προϊόντα της γεωργικής καλλιέργειας/ φυσικού λιβαδιού
2.2.3. Ζωικά προϊόντα
2.3 Εκτίμηση της παραγωγικότητας
2.4 Παραγωγική διαδικασία

Κεφάλαιο 3:
Περιβαλλοντικές και πολιτισμικές υπηρεσίες των αγροδασικών συστημάτων
3.1 Υπηρεσίες αγροδασικών συστημάτων
3.2 Ρυθμιστικές υπηρεσίες
3.2.1. Ρυθμιστικές υπηρεσίες δένδρων
3.2.2. Ρυθμιστικές υπηρεσίες γεωργικής καλλιέργειας/λιβαδιού
3.2.3. Ρυθμιστικές υπηρεσίες αγροτικών ζώων
3.3 Yποστηρικτικές υπηρεσίες
3.4 Πολιτισμικές υπηρεσίες

Κεφάλαιο 4:
Παραδοσιακά αγροδασικά συστήματα
4.1 Έννοια των παραδοσιακών συστημάτων
4.2 Ευρωπαϊκά παραδοσιακά συστήματα
4.3 Ελληνικά παραδοσιακά συστήματα
4.3.1. Πολιτισμική αξία
4.3.2. Γεωγραφική κατανομή
4.3.3. Κατηγορίες παραδοσιακών συστημάτων
4.3.4. Έκταση παραδοσιακών συστημάτων

Κεφάλαιο 5:
Περιγραφή των σπουδαιότερων παραδοσιακών αγροδασικών συστημάτων
5.1. Ελληνικά συστήματα
5.1.1. Αγροδασικά συστήματα χαλεπίου και τραχείας πεύκης
5.1.2. Αγροδασικά συστήματα κυπαρισσιού
5.1.3. Αγροδασικά συστήματα πουρναριού
5.1.4. Αγροδασικά συστήματα βαλανιδιάς
5.1.5. Αγροδασικά συστήματα μακεδονικής δρυός
5.1.6. Συστήματα άλλων φυλλοβόλων δρυών
5.1.7. Αγροδασικά συστήματα ελιάς
5.1.8. Αγροδασικά συστήματα λεύκης
5.1.9. Αγροδασικά συστήματα καρυδιάς
5.1.10. Αγροδασικά συστήματα αμυγδαλιάς
5.2. Ευρωπαϊκά συστήματα
5.2.1. Αγροδασικά συστήματα αριάς και φελλοφόρου δρυός
5.2.2. Αγροδασικά συστήματα φυλλοβόλων δρυών
5.2.3. Αγροδασικά συστήματα κωνοφόρων
5.2.4. Αγροδασικά συστήματα οπωροφόρων δένδρων
5.2.5. Φυτοφράκτες και ανεμοφράκτες

Κεφάλαιο 6:
Διαχείριση των παραδοσιακώναγροδασικών συστημάτων
6.1. Παραδοσιακές πρακτικές διαχείρισης των δένδρων
6.1.1. Πρακτικές σχετικές με τη συλλογή καρπών των δένδρων
6.1.2. Πρακτικές σχετικές με τη συλλογή φυλλώματος των δένδρων
6.1.3. Πρακτικές σχετικές με τη συλλογή άλλων προϊόντων των δένδρων
6.1.4. Πρακτικές σχετικές με υπηρεσίες των δένδρων
6.2. Υποβάθμιση των παραδοσιακών αγροδασικών συστημάτων
6.2.1. Εκτατικοποίηση
6.2.2. Εντατικοποίηση
6.3. Προστασία παραδοσιακών αγροδασικών συστημάτων

Κεφάλαιο 7:
Εγκατάσταση σύγχρονων αγροδασικών συστημάτων
7.1. Σκοποί εγκατάστασης
7.2. Προϋποθέσεις εγκατάστασης
7.3. Επιλογή των κατάλληλων ειδών δένδρων
7.3.1. Κλιματεδαφικές συνθήκες της περιοχής εγκατάστασης
7.3.2. Επιδιωκόμενος σκοπός
7.4. Πυκνότητα και διάταξη των δένδρων
7.4.1.Πυκνότητα δένδρων
7.4.2. Διάταξη των δένδρων
7.5. Εγκατάσταση των δένδρων
7.5.1. Φυτευτικό υλικό
7.5.2. Φυτεία δενδρυλλίων
7.5.3. Προστασία των δενδρυλλίων
7.5.4. Περιποίηση των δένδρων
7.6. Διαμόρφωση και αραίωση των δένδρων
7.6.1. Διαμόρφωση των δένδρων
7.6.2. Αραίωση των δένδρων
7.7. Επιλογή των κατάλληλων καλλιεργειών
7.7.1. Πολυετείς καλλιέργειες
7.7.2. Ετήσιες καλλιέργειες

Κεφάλαιο 8:
Κυριότερα είδη δένδρων για σύγχρονα αγροδασικά συστήματα
8.1. Γενικά χαρακτηριστικά
8.2. Περιγραφή των ειδών
8.2.1. Αειθαλές κυπαρίσσι
8.2.2. Αντιδυσεντερική σορβιά
8.2.3. Αχλαδιά
8.2.4. Βαλανιδιά
8.2.5. Ελιά
8.2.6. Καρυδιά
8.2.7. Καστανιά
8.2.8. Κερασιά
8.2.9. Λεύκες
8.2.10. Λευκή μουριά
8.2.11. Μακεδονική δρυς
8.2.12. Μελικοκιά
8.2.13. Μηλιά
8.2.14. Οικιακή σορβιά
8.2.15. Παυλώνια
8.2.16. Πεδινός σφένδαμος
8.2.17. Πετραία δρυς
8.2.18. Πλατανοειδής σφένδαμος
8.2.19. Πλατύφυλλη δρυς
8.2.20. Ποδισκοφόρος δρυς
8.2.21. Σκλήθρο
8.2.22. Φλαμουριά
8.2.23. Φτελιά
8.2.24. Χαρουπιά
8.2.25. Χνοώδης δρυς
8.2.26. Ψευδακακία
8.2.27. Ψευδοπλάτανος σφένδαμος
8.2.28. Ψηλός φράξος

Επεξηγήσεις ορισμένων τεχνικών όρων
Κοινά και επιστημονικά ονόματα φυτών
Βιβλιογραφία