Βοτανική

Βοτανική

Συγγραφέας: Θεόδωρος Κουτσός
ISBN: 9789604565047
Σελίδες: 336
Σχήμα: 17 X 24
Εξώφυλλο: Μαλακό
Έτος έκδοσης: 2018

Tο βιβλίο αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει χρήσιμο βοήθημα για τη μελέτη της Συστηματικής Βοτανικής σε φοιτητές ανωτέρων και ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων των βιολογικών και γεωτεχνικών επιστημών. Ακόμη, επειδή είναι γραμμένο κατά τρόπο ώστε να είναι ευκολοκατάνοητο, μπορεί να είναι χρήσιμο σε κάθε έναν που ενδιαφέρεται για τα φυτά ή τα προϊόντα τους, όποιο και αν είναι το επίπεδο μόρφωσης ή το γνωστικό του αντικείμενο. Ας σημειωθεί επίσης πως μαζί με τη συστηματική βοτανική περιέχει και πληροφορίες για την εξάπλωση, τις ιδιαιτερότητες ενδιαιτήματος, καθώς και τις ιδιότητες και χρήσεις των πιο χρήσιμων φυτών της παγκόσμιας χλωρίδας, που ενδιαφέρουν τον κάθε άνθρωπο.
Συγκεκριμένα:
Στο Α Μέρος αναφέρεται το βασίλειο των φυτών, που πρωτοανέφερε ο Αριστοτέλης (4ος αιώνας π.Χ.) και υιοθέτησε ο Carolus Linnaeus (1735). Γίνεται επίσης ευρεία μνεία στις διαιρέσεις του σε αθροίσματα, με κύρια κριτήρια την οργάνωση των κυττάρων των φυτών σε ιστούς και όργανα που εξυπηρετούν τη διατροφή και τον πολλαπλασιασμό τους. Όμως με την πρόοδο της επιστήμης, προστέθηκαν και νέα κριτήρια κατηγοριοποίησης των φυτών, οπότε το ένα βασίλειο των φυτών χωρίστηκε διαδοχικά σε 2 από τον Haeckel (1866), σε 3 από τον Copeland (1938) και τελικά σε 4 βασίλεια (Μονήρων, Πρωτίστων, Μύκητων και Φυτών) από τον Whittaker (1969). Αργότερα ο Carl Woese (1990), αφού πρώτα διαχώρισε βάσει του ριβοσωμικού τους RNA (rRNA) το βασίλειο των Μονήρων σε 2 (Ευβακτηρίων και Αρχαιοβακτηρίων), διαμοίρασε όλον τον έμβιο κόσμο σε 3 domains (Αρχαίων, Βακτηρίων και Ευκάρυων).
Στο Β' Μέρος αναφέρεται η συστηματική κατάταξη των αγγειοσπέρμων σύμφωνα με το σύστημα APG IV (2016) και οι κύριες διαφορές του με τα προηγούμενα APG συστήματα (1998, 2003 και 2009) καθώς και με αυτό του Cronquist (1981). Το τελευταίο, που ήταν ευρείας αποδοχής στην εποχή του, βασιζόταν σε μορφολογικά και κυτταρολογικά κριτήρια, ενώ τα APG συστήματα βασίζονται στο DNA των φυτών και η ακρίβειά τους βελτιώνεται με την πρόοδο της επιστήμης. Παράλληλα με τη βοτανική ταξινόμηση, δίνονται πληροφορίες, για γνωστά και άγνωστα, αυτόχθονα και ξενικά, αυτοφυή και καλλιεργούμενα φυτά, που αφορούν εξωτερικά γνωρίσματα, ενδιαίτημα, καταγωγή, εξάπλωση, ιδιότητες και χρήσεις ως οπωροφόρα, αρωματικά, παραδοσιακά θεραπευτικά, φαρμακευτικά, καλλωπιστικά και μελισσοτροφικά φυτά.
Τέλος, το βιβλίο κλείνει με 3 ευρετήρια, ώστε ο αναγνώστης να μπορεί να βρει όποιο φυτό τον ενδιαφέρει, γνωρίζοντας μόνο το γένος ή το κοινό του όνομα, είτε στα Ελληνικά είτε στα Αγγλικά.


Περιεχόμενα

Κέντρα καταγωγής και εξάπλωσης των ειδών των φυτών
α. Ταξινομικές βαθμίδες (taxon, taxa) Έννοια και ονομασία του είδους
β. Η κατάταξη του είδους σε ανώτερες ταξινομικές βαθμίδες

Α. Βασίλεια και Διαιρέσεις των Φυτών (από Linnaeus στον Woese)


1. Βασίλειο των φυτών του Linnaeus
1.1. Σχιζόφυτα (Schizophyta)
1.2. Μυκόφυτα (Mycophyta)
1.3. Φυκόφυτα (Phycophyta)
1.4. Λειχηνόφυτα ή Λειχήνες (Lichenophyta)
1.5. Βρυόφυτα (Bryophyta, άλλες ονομασίες: κατώτερα φυτά, φυτά χωρίς αγωγούς ιστούς, non vascular plants)
1.6. Πτεριδόφυτα (Pteridophyta)
1.7. Σπερματόφυτα, Φανερόγαμα (Spermatophyta, Flowering plants)
2. Αλλαγές στο Βασίλειο των Φυτών του Λινναίου
2.1. Domain Αρχαία
2.2. Domain Βακτήρια
2.3. Domain Ευκάρυα
3. Γυμνόσπερμα
3.1. Υποδιαίρεση Γνετόφυτα (Gnetophyta, Gneticae)
3.2. Υποδιαίρεση Τσικαδόφυτα (Cycadice, Cycadophytina)
3.3. Υποδιαίρεση Κωνοφόρα (Pinophyta, Coniferophytina)


Β. Η Συστηματική των Αγγειοσπέρμων [σύστημα APG IV (2016) vs Cronquist (1981)]


Εισαγωγή
1. Κλάδος Basal Angiosperms (Βασικά Αγγειόσπερμα)
1.1. Τάξη Amborelales
1.2. Τάξη Nymphaeales
1.3. Τάξη Austrobaileyales
2. Kλάδος Μagnoliids (Μανολιίδια)
2.1.Τάξη Magnoliales
2.2. Τάξη Laurales
2.3. Τάξη Piperales
2.4. Τάξη Canellales
2.5. Τάξη Chloranthales (πιθανή αδερφή των Μανολιιδίων)
3. Kλάδος Commelinids (Κομμελινίδια)
3.1. Τάξη Arecales
3.2. Τάξη Poales
3.3. Τάξη Commelinales
3.4. Τάξη Zingiberales
4. Kλάδος Μonocots (Μονοκοτυλήδονα)
4.1. Τάξη Asparagales
4.2. Τάξη Liliales
4.3. Τάξη Dioscoreales
4.4. Τάξη Pandalales
4.5. Τάξη Petrosaviales
4.6. Tάξη Alismatales
4.7. Τάξη Acorales
4.7α. Τάξη Ceratophyllales (πιθανή αδελφή των ευκοτηληδόνων)
5. Kλάδος Eudicots (Ευδικοτυλήδονα)
5.1. Τάξη Ranunculales
5.2. Τάξη Proteales
5.3. Tάξη Trochodendrales
5.4. τάξη Buxales
5.5. Tάξη Gunnerales
6. Κλάδος Fabids (Φαβίδια)
6.1. Τάξη Fabales
6.2. Τάξη Rosales
6.3. Τάξη Fagales
6.4. Τάξη Cucurbitales
6.5. Τάξη Oxalidales
6.6. Τάξη Malpighiales
6.7. Τάξη Celastrales
6.8. Τάξη Zygophyllales
7. Κλάδος Malvids (Μαλβίδια)
7.1. Τάξη Geraniales
7.2. Τάξη Myrtales
7.3. Τάξη Crossosomatales
7.4. Tάξη Picramniales
7.5. Τάξη Malvales
7.6. Τάξη Brassicales
7.7. Tάξη Huerteales
7.8. Τάξη Sapindales (Σαπινδώδη)
8. Κλάδος Rosids (Ροζίδια)
8.1. Τάξη Vitales
9. Κλάδος Superrosids (Yπερροζίδια)
9.1. Tάξη Saxifragales
10. Kλάδος Core Eudicots (Κεντρικά Ευδικοτυλήδονα, ούτε Ροζίδια ούτε Αστερίδια)
10.1. Tάξη Dilleniales
11. Κλάδος Superasterids (Υπεραστερίδια)
11.1. Τάξη Berberidopsicales
11.2. Tάξη Santalales
11.3. Τάξη Caryophyllales
12. Κλάδος Asterids (Αστερίδια)
12.1. Τάξη Cornales
12.2. Τάξη Ericales
13. Κλάδος Campanulids (Καμπανουλίδια)
13.1. Τάξη Aquifoliales
13.2. Τάξη Asterales
13.3. Τάξη Escalloniales
13.4. Τάξη Bruniales
13.5. Τάξη Apiales
13.6. Τάξη Dipsacales
13.7. Τάξη Paracryphiales
14. Κλάδος Lamiids (Λαμιίδια)
14.1. Τάξη Solanales
14.2. Τάξη Lamiales
14.3. Τάξη Vahliales
14.4. Τάξη Gentianales
14.5. Τάξη Boraginales
14.6. Τάξη Garryales
14.7. Τάξη Metteniusales
14.8. Τάξη Icacinales

Βιβλιογραφικές πηγές
Ιστοσελίδες Διαδικτύου
Ευρετήριο γενών
Ευρετήριο φυτών με Ελληνικά ονόματα
Ευρετήριο φυτών με Αγγλικά ονόματα
Σχετικά με τον συγγραφέα